Karlsýkt kossakúgun. Prudence Goward

Prudence (Pru) Jane Goward (f. 1952) er prófessor í félagsaðgerðum og stefnumótun (social policy and policy) við Háskólan í Vestur-Sidney. Prudence er fyrrum ráðherra í stjórn Nýja Suður-Wales, Ástralíu. Hún hafði fjölskyldu- og húsnæðismál á sinni könnu og á tímabili var hún ráðherra varna gegn heimilisofbeldi og kynofbeldi. Í annan tíma var hún Kvennamálaráðherra. Áður en Prudence sté inn á svið stjórnmálanna hafði hún einnig sérstaka umsjón með kynjamismunun á vegum nefndar um mannréttindi og jöfn tækifæri kynjanna. Og enn eru ekki upptalin þau embætti í þágu kvenfrelsunar, sem henni hafa verið trúað fyrir. Það er sérlega viðeigandi, að þessi merka kona sé borin og barnfædd í Aðalheiði (Adelaide).

Að loknum fyrsta vinnudegi í þinginu varð henni á orði: „Aldreii hef ég unnið í nokkurri atvinnugrein, þar sem karlar eru jafn yfirgnæfandi og grimmdarlega kynfólskir og hér.“ Þetta gæti svei mér þá verið lýsing á Alþingi Íslendinga.

Fyrir tveim árum síðan, skrifaði Prudence athyglisverða grein um kossaflens og kossamenningu. Það rifjaði upp fyrir mér gömlu heilsufræðina, sem mér var kennd í Vogaskóla forðum daga. Þar var fólk varað við kossum, því þeir væru sóðaskapur einber. Mig minnir reyndar, að embætti Landlæknis, sóttvarnalæknir og embætti Ríkislögreglustjóra, hafi þráfaldlega bent þjóðinni á þessa staðreynd síðustu mánuði.

Hafandi tileinkað mér samviskulega kossaspeki heilbrigðisvísindanna var undrun mín stór, þegar framið var á mér það barnaníð að senda mig í sveit í Húnaþing barnungan, rétt rúmlega tólf vetra. Þar munnkysstust karlar af þvílíkri ákefð að munnvatnið seytlaði niður á höku. Þá varð ég endalega fráhverfur kossum og varðist heiftúðlega slíku ofbeldi upp frá því. (Amma mín var þó á undanþágu.) Ég lærði síðar, að ræki ég konu koss, fremdi ég kynferðislegt ofbeldi. Ég lýsi því hér með yfir, að ég er sekur inn í merg. Það er mér þó engin afsökun, að kunna ekki að umgangast fólk – meira að segja konur. Enda myndi Katrín Jakobsdóttir vafalaust hafna mér sem frambjóðanda VG.

Ég komst að því fyrir tilviljun, að ég eigi systur í kossatrúnni í hinni fögru Sidney-borg í Ástralíu. Það er einmitt fyrrgreind Prudence. Hún skrifaði grein um efnið fyrir tveim árum síðan. Greinin er afar athyglisverð og á erindi við kynlemstraðar konur „ég-líka“ bylgjunnar á Íslandi og (okkur) karlpungana, sem statt og stöðugt gera þeim lífið leitt.

Prudence segir m.a.: „Stöðva verður kossaleikinn. … Okkur er öllum kunnugt um, hvernig hann fer fram. … [K]arlinn hallar sér að grunlausri konunni og dregur hana að sér [og] mundar varirnar til innrásar í ásjónurými hennar. Og vel að merkja, nær ævinlega í viðurvist annarra. … [Hann hnykkir] til höfðinu og [rekur henni koss] á kinnina, menguðum sýklaslefi. [Kinnin] skreppur saman. Úr munni hans gýs andremman (unflossed) …“

„Opinberi kossinn, sé hann óumbeðinn, er drottnun. Ætlunin er að auðmýkja. Já, voldugar konur verða oft fyrir kossaágangi karla, sem finna hjá sér þörf til að halda þeim á þeirra skör. Þeir sýna þar með eigin yfirburði.“

„Hvernig getum við tryggt, að dætur okkar öðlist þá trú, að þær séu í rétti til að afþakka kynferðislega ágengi, alist smástelpur upp við þá trú, að þeim sé um megn að verjast innrás í einkarýmið? … [Karlar] þrýsta litlum stúlkum áfergjulega að sér (squish against), kossaregnið er látið dynja á þeim (smatter) og almennt er ætlast til, að þær semji sig að ásetningi annarra frá blaut barnsbeini.“

Prudence mælir manna heilastur. Það er heillavænlegast, að konur séu yfirleitt ekki snertar, nema að fengnu samþykki, sem hefur sönnunargildi, að snertingu lokinni. Nú er góðu heilli unnið að fullkomnun smáforrits, sem karlar, áhugasamir um snertingu við konur, geta fært sér í nyt. Þar er konu gert kleift að samþykkja sérhverja snertingu karls. Forritið sendir samstundis boð um, hvað sé á seyði, til embættis Landlæknis og kynferðisafbrotadeildar Ríkislögreglustjóra.

Einfaldara og ódýrara er þó, að snerta konur alls ekki. Nú er komnar á markaðinn dúkkur, hentugar til þess arna. Í nafni jafnréttis er konum einnig boðið upp á dúkkur. Þær þurfa þó að blása lífi í fyðilinn bókstaflega, vilji þær verulega ágengni og „innrás.“ En við slíkt ástalíf verða þær þó að minnsta kosti ekki fyrir kynferðislegri áreitni, nema framleiðslan feli í sér kynfólsku.

https://www.smh.com.au/national/the-kiss-let-s-revise-the-rules-of-engagement-20190903-p52nmn.html

Foreldrafirring. Alþjóðlegur vitundarvakningardagur

Sumardaginn fyrsta var haldinn alþjóðlegur vitundarvakningardagur um foreldrafirringu, þ.e. það fyrirbæri, þegar barn lendir í eldlínu foreldra við skilnað, og annað þeirra ”tekur barnið í gíslingu” og beitir gegn hinu. Oftast er um mæður að ræða.

Eftir því sem ég best fæ séð, sýndi einungis einn fjölmiðill íslenskur, Viljinn, áhuga á deginum, með prýðilegri, aðsendri grein eftir Kristinn Sigurjónsson.

Hins vegar brá svo við, að stjórnmálamaður á erlendri grundu sá tilefni til að tjá sig í tilefni dagsins. Patrick Brown (f. 1978), borgarstjóri í Brompton, Ontario, Kanada, sem áður hafði lent í kynáreitnihakkavél kvenfrelsaranna, sagði: „Í dag fögnum við alþjóðlegum vitundardegi um foreldrafirringu og í dag sýni ég samstöðu fórnarlömbum víðsvegar í veröldinni, einkum börnunum, sem þjást í vanmætti (voiceless).“ (Enn hefur Katrín Jakobsdóttir enga hluttekningu sýnt.)

Það stóð ekki á viðbrögðum atvinnukvenfrelsaranna: Farah Khan, kynjafræðingur og kvenfrelsunarráðgjafi við Ryerson háskólann í Toronto: „Hugtakið „foreldrafirring“ er oft og tíðum misnotað í forsjárdeilum til að beina athyglinni frá aðdróttunum um misnotkun barna í nánum ofbeldissamböndum, sér í lagi ofbeldi karla gegn konum. Hvernig má það vera, að kosnir embættismenn veki svo afvegaleidda athygli á efninu?“

Farrah þessi og kvenfrelsunarkórinn erlendis á bræður og systur í trúnni á Íslandi, tríó íslenskra sálfræðinga; Gunnar Hrafn Birgisson, sem er sjálfstætt starfandi sálfræðingur í höfuðstaðnum, Sigrúnu Sif Jóelsdóttur, sem er verkefnastjóri hjá Menntavísindastofnun, HÍ, og Gabríelu Bryndísi Ernudóttur, sem er starfandi sálfræðingur í Reykjavík og á Reykjanesi. Sigrún Sif og Gabríela Bryndís eru „forsvarskonur“ samtakanna: Lífs án ofbeldis, þ.e. mæðra, sem telja vitnisburð mæðra eða annarra um ofbeldi föður gagnvart barni, skuli skilyrðislaust virða við dóma um forsjá – hafi ég rétt skilið.

Skotspónn ofangreindra er Richard A. Gardner (1931-2003), norður-amerískur geðlæknir og sálkönnuður, sem fyrstur vakti alþjóðlega athygli á fyrirbærinu. Ofangreindar starfssystur segja: Richard Gardner „ráðlagði að börn væru tekin úr forsjá mæðra og sett í umsjá feðra sem sakaðir höfðu verið um kynferðisbrot gegn þeim. Gardner hélt því fram að mikill meirihluti af deilum foreldra stafaði af foreldrafirringarheilkenni móður en fullyrðingar hans voru ekki á nokkurn hátt studdar raungögnum. Þrátt fyrir það urðu skýringar Gardners vinsælar í fjölskyldurétti enda virkuðu þær vel sem valdatæki í höndum ofbeldismanna. Kenningasmiðurinn þénaði formúu fjár fyrir að vitna um sakleysi manna sem beitt höfðu ofbeldi með því að ljúga upp á börn og mæður geðrænu heilkenni. …

Gardner hafði það einfaldlega að markmiði að réttlæta barnagirnd á kostnað barna og verndara þeirra og hafði lífsviðurværi sitt af því með góðum árangri. …

[S]amkvæmt krufningarskýrslu framdi hann sjálfsmorð með ofskammti lyfja og með því að stinga sig sjö sinnum í bringu og háls með hnífi. …

[K]enningin byggist ekki á fræðilegum grunni heldur er aðeins hugarburður eins manns sem fannst kynferðisofbeldi gegn börnum hálfgert aukaatriði. …

Líkt og í Bretlandi og Bandaríkjunum á innleiðing þessarar hugsunar í réttarákvörðun og barnavernd sér stjórnarfarslegar rætur í gömlum hugmyndum um undirsetningu kvenna og „hina ævarandi illgjörnu og undirförulu móður“. Sú stefna að skylda móður til að uppfylla rétt föður til umgengni gildi fyrst í réttarákvörðun og sé barni ævinlega fyrir bestu er hápólitísk setning um feðrarétt en ekki byggð á faglegum grunni eða raunathugun á hagsmunum barna. …

Það að samfélagið sé að bregðast þessum börnum vegna háværra radda feðra sem segjast vera tálmaðir og vísa til óréttmætra hugarsmíða og fordóma um börn og mæður sem ljúga, er óverjandi og verður að stöðva strax.“

Gunnar Hrafn Birgisson, segir: "Þessi kenning hefur leitt til þess að börn hafa ekki verið tekin trúanleg og mæður ekki heldur í mörgum forsjárdeilumálum. Erlendis hefur það gerst að ofbeldismönnum hefur verið dæmd forsjá barna og rannsóknir á bak við þessa PAS-kenningu eru engar. Þetta er hugarsmíð eins manns sem setti fram og skrifaði um þetta bækur en það hefur aldrei verið sýnt fram á að það sé grundvöllur fyrir þessu og sömuleiðis hefur þessari kenningu verið hafnað í flokkunarkerfi bandaríska geðlæknafélagsins þeir neituðu að taka þetta þar inn, ameríska sálfræðingafélagið hefur varað við þessu og dómarar í Bandaríkjunum er nú búnir að vísa því frá að það megi nota þetta PAS-hugtak fyrir rétti þar svo alvarlegar afleiðingar hefur þetta haft."

Í ummælum tríósins er margt forvitnilegt að lesa. Krufningarskýrslu Richard hef ég ekki undir höndum. En ættingjarnir tilkynntu um sjálfsvíg hans og sögðu ástæðu sjálfsvígsins vera kvalafullan taugasjúkdóm. Látið er að því liggja, að hugtakið hafi ekki verið boðið velkomið í sjúkdómsgreiningarskrá norður-ameríska geðlæknafélagsins, DSM (Diagnostic Statistical Manual).

Það er rétt, en skiptir engu máli fyrir skýringar- og notagildi þess. Það er einnig rétt, að reynsla Richard (og margra annarra) lá til grundvallar frumhugtakinu um foreldrafirringu. En fyrirbærið var þá þegar þekkt. Það er hins vegar rangt, að það hafi ekki verið rannsakað vísindalega eða fræðilega. Ég hirði ekki um að elta ólar við slíka firru, en bendi áhugasömum á yfirlit alþjóðlegs greiningarhóps (krækja að neðan) yfir rannsóknir. Margendurtekin reynsla skiptir vissulega einnig máli. Það má m.a. segja Richard til hróss, að hann snerist gegn múgsefjuninni um kynferðislega misnotkun barna, sem fór sem hæst á níunda og tíunda áratugnum á Vesturlöndum. En vafalaust hafa honum verið mislagðar hendur eins og okkur hinum – og jafnvel tríóinu.

Umræðan ber óneitanlega aðalsmerki fræðilegs kvenfrelsunarmálflutnings; vegið að manninum, en málefnin varla rædd af skynsemi; fræðilegar afbakanir og óheiðarleiki; hártoganir og útúrsnúningar; vafasamar fullyrðingar; hugmyndafræðilegar ofsóknakenningar, samsæriskenningar; villandi fræðimennska; hugsunarlausar upptuggur frá skoðanasystrum og – bræðrum, fræðilegt jórtur; rangt farið með staðreyndir. Þetta er átakanlega dapurleg fræðaumræða

Amy J.L. Baker (f. 1969) er norður-amerískur þroskasálfræðingur, einn þeirra fræðimanna, sem rannsakað hefur umrætt fyrirbæri. Fimm þátta frummat á hegðun barns, þegar foreldrar þess eiga í illvígum forsjárdeilum, er ættað frá henni. Það getur verið gagnlegt: 1) Barnið hafnar samneyti við foreldri, “dæmir það í útlegð”; 2) Hlutaðeigandi barn átti, áður en hörmungarnar dundu yfir, gott samband við „útlegðarforeldrið“; 3) Eðlilega engin saga um misnotkun eða vanrækslu af hálfu útlegðarforeldris; 4) Náðarforeldrið (þ.e. foreldrið, sem barnið hefur “valið”) sýnir dæmigerða firringarhegðun; 5) Barnið sýnir (önnur) einkenni um firringu, t.d.. breytir hegðun sinni gagnvart útlegðarforeldrinu í samræmi við afstöðu náðarforeldris, t.d. talar illa um það, afneitar góðum stundum og finnur því allt til foráttu.

Nokkur dæmi um ofangreind einkenni; Náðarforeldrið leggur sig fram um að hindra samveru og samband barns og útlegðarforeldris, níðir það og rægir, reynir að endurtúlka góðar minningar og tilfinningar, ástundar illt umtal í garð þess og hótar og refsar barninu beint og óbeint með tilfinningakulda eða snýr við því baki; flytur stundum milli staða til að torvelda yfirvöldum afskipti og tengsl útlegðarforeldris og barns.

(Hér er að finna gagnsafn og fræðslumyndbönd: https://ckm.vumc.org/pasg. Bendi einnig á prýðilega grein um efnið í Fréttablaðinu 27. sept. 2019 eftir Dofra Hermannsson)

Kvenfrelsun, nauðgun og þrælahald. Rebecca Felton

Í glatkistu kvenfrelsunarsögunnar er margt athyglisvert að finna – ”einkum í handraðanum.” Stundum er sagt, að skíni á gull, þótt í skarni liggi. Það á við um Rebecca Ann Latimer Felton (1835-1930). Hún var rithöfundur, fyrirlesari, endurbótamaður og stjórnmálamaður frá Georgíuríki, Bandaríkjum Norður-Ameríku.

Norður-amerískir kvenfrelsarar á nítjándu öldinni stigu margir hverjir sín fyrstu skref á hugmyndafræði- og aðgerðabrautinni, eftir hina mögnuðu sjálfstæðisyfirlýsingu kvenna um miðja öldina. Yfirleitt fóru þar yfirstéttarkonur fremstar í flokki. Konurnar börðust einkum fyrir kosningarétti, bindindi og getnaðarvörnum. Sumir þeirra beittu sér sömuleiðis fyrir afnámi þrælahalds. Það gerði Rebecca hins vegar ekki. Hún var kynþáttahatari eins og fleiri kvenfrelsarar þeirra tíma.

Orðstír Rebekku reis líklega hæst, þegar hún tók sæti á alríkisþinginu, þótt það væri skammgóður vermir. Hún þjónaði á þeim vettvangi einungis einn sólarhring. Næsti kvenfulltrúi frá Georgíu, tók þar sæti um heilli öld síðar. Rebekka var þó öllum hnútum kunnug á þeim vígstöðvum. Hún studdi nefnilega karl sinn, William Harrel, alríkisþingmann, með ráðum og dáð. Aðgerðaskrá Rebekku tók m.a. til bindindis, kosningaréttar og jafnréttis til launa, þ.e. fyrir hvítar konur. Rebekka hundskammaði Suðurríkjakarla fyrir að tala tveim tungum. Þeir teldu sig öðrum körlum riddaralegri eða fórnfúsari (chivalry), en andæfðu kröfum kvenna um kosningarétt.

Hjónakornin ráku plantekru. Í kjölfar borgarastríðins, þegar þrælahald var afnumið, hrundi efnahagur þeirra. Vinnuafl varð of dýrt. Hún var síðasti þrælaeigandi meðal þingfulltrúa. Rebekku lá ekki gott orð til blakkskinna, kallaði karlana „hálfsiðaðar górillur,“ sem byggu yfir „hrottafengnum kynlosta“ gagnvart hvítum konum. (Þetta vara reyndar algengt viðhorf hvítra kvenna – og karla.) Skiljanlega taldi hún því aftökur hinna hálfsiðuðu lostafullu górilla dýrlegan gjörning og hvatti eindregið til þeirra.

Skömmu fyrir þar síðustu aldamót (1898) sagði Rebekka: „Þegar skortir trúarlegar áherslur úr prédikunarstólnum, svo að skipuleggja megi herferð á hendur syndinni; [þegar skortir] réttlæti í réttarsalnum, svo refsa megi með réttu fyrir glæpi; [þegar skortir] karlmennsku þegnanna til verndar sakleysi og dygð – sé þörf aftöku til að vernda hið dýrmætasta í fari konu (possession) frá kynþyrstum mannófreskjum – þá segi ég; takið af lífi, þúsund sinnum í viku hverri, bjóði nauðsyn svo.“

Það er fátt nýtt undir sólinni. Um sjötíu árum síðar blésu áróðurmenn kvenfrelsaranna í glæðurnar, „valdelfdar“ af áróðursstríði þýskra þjóðernissinna. En nasistar, fasistar, hryðjuverkmenn og ótíndir morðingjar voru all nokkrir meðal þeirra. Ný nauðgunaráróðursbylgja hófst og stendur enn. Fræðamóðir þeirra, Elizabeth Cady Stanton (1815-1902), hafði sömuleiðis kynnt undir karldjöfulsbálinu hálfri öld áður. Hún sagði reyndar alla karla uppsprettu eðlislægrar illsku. Henni fórust svo orð:

„Karlinn er þrunginn tortímingu; harðneskjulegur [og] sjálfselskur. Hann unnir stríði, ofbeldi [og] sigurvinningi, miklast af sjálfum sér og leggur að fótum sér. Eins og í hinum veraldlega heimi sáir hann í siðferðið ósætti, glundroða, sjúkdómum og dauða.“ ... „Yfirburðir kynferðis okkar sem kvenna eru óendanlegir.“

Nauðgunarflóðbylgjuráróðurinn skall á háskólum Vesturlanda og samfélaginu öllu. Hugtakið er stöðugt þynnt út og kvenfrelsunarvísindum beitt markvisst til að ljá áróðrinum trúverðugleika. „Þriðju hverri konu er nauðgað,“ gellur úr kvenfrelsunargjallarhornunum. Það er vísindalega „sannað.“ Fjölmiðlar leika undir. En til allrar hamingju takmarkast eiginlegar nauðganir karla á konum við um 0.2 til 0.5 prósent kvenna eða svo – á Vesturlöndum. (Erfitt að meta með skýrari vissu, þar eð skilgreiningar, skráning og úrvinnsla er misjöfn.)

Nauðganir eru vitaskuld óhæfa. En nauðganir kvenna á konum með eða án verkfæra, vekja ekki athygli. Því síður, þegar konur hvetja karla sína að nauðga kynsystrum sínum eða dreymir um þá skrítnu „staðfestingu“ kvenleikans að vera nauðgað - eða leggja beinlínis upp til kynlífs með hópi karla af fúsum og frjálsum vilja, og kalla síðar nauðgun. Umfjöllun um falskar nauðgunarákærur ber varla á góma. Alla vegar forðast rannsóknarblaðamenn RÚV efnið eins og heitan eldinn.

Útskúfunarsjálfsvíg Liam Scarlett

Í New York Times var Liam Scarlett sagður hið nýja undrabarn meðal listdanshöfunda. Danski óperusöngvarinn, Jens-Christian Wandt, lýsti óvenjulegum listhæfileikum Liam. Hann steig fyrst á svið í Royal Ballet í Lundúnum sem dansari. Feril hans sem danshöfundur hófst um miðjan þrítugsaldur.

Listdanssýningar Liam hafa verið settar upp víða, m.a. í Kaupmannahöfn, Lundúnum og Queensland í Ástralíu. Liam var yngsti danshöfundur listadanssýninga við Royal Ballet í Lundúnum. Fyrir tveim árum sviðsetti hinn ungi listamaður sýninguna „Spar Dame“ í Konunglega leikhúsinu í Kaupmannahöfn. Fyrrgreindur söngvari taldi hana einhverja bestu kvöldsýningu í fullri lengd, sem sett hafði verið á svið í Kaupmannahöfn um langa hríð. „Hann var ofurstjarna,“ sagði Jens-Christian. Hið konunglega leikhús kallaði Liam skærasta nýstirni í heim listdansins. Gagnrýnendur voru í skýjunum.

Við æfingar á „Spar Dame“ varð dynur fyrir dyrum. Kvartað var undan ósæmilegri hegðun Liam. Í fyrra var hann sagður hafa sýnt kynferðislega áreitni í Lundúnum gagnvart nemendum. Í Queensland var sýningum hans aflýst eins og annars staðar, enda þótt innanhússrannsókn leiddi í ljós, að enginn fótur væri fyrir áskökunum.

Eftir rannsókn málsins í Kaupmannahöfn, lét Kasper Holten, leikhússtjóri, hafa eftir sér: „Í Konunglega leikhúsinu er móðgandi hátterni óásættanlegt. Það á einnig við um gestalistamenn. Okkur er mjög í mun að tryggja öryggi og vellíðan starfsmanna okkar. … Það hefur grundvallarþýðingu, að starfsmenn geti treyst því, að ævinlega megi kvarta undan óviðeigandi framkomu – í fullvissu um alvöruþrungin viðbrögð.“ Þessi rannsókn varð til þess, að leikhússtjórinn aflýsti fyrirhugaðri sýningu Liam, Frankenstein, á næsta ári.

Degi síðar féll Liam fyrir eigin hendi (að öllum líkindum) hálffertugur að aldri. Kasper lét hafa eftir sér: „Við erum djúpt snortin vegna andláts Liam Scarlett. Hugur okkur leitar til ástvina hans. Við munum nú beina athyglinni að starfsmönnum okkar, veita þeim hjálp og stuðning á þeim tímum, sem nú fara í hönd.“

Graham Watts skrifar í The Spectator: „Bundinn var endahnútur á feril Scarlett, án réttarhalda eða gagnsærra rannsókna. Óháð skoðun var gerð í leynum. Niðurstaðan var sú, að ekki væri eftir neinu misjöfnu að slægjast. Engu að síður fataðist flugið í starfi. … Scarlett þagði þunnu hljóði frá fyrstu ásökun [jafnvel þótt] hverri sýningu hans á fætur annarri væri aflýst. Að síðustu var hann einn og yfirgefinn. Frankensteinsýningin var síðasta haldreipið, vonarglæta um framtíð.“

https://www.spectator.co.uk/article/there-should-be-a-duty-of-care-for-the-accused?fbclid=IwAR2LDXlN31nNAtCWgEbzk6M0sYrj98ZCEaHz4k_Su3ohkiOQSX4P86YObXo

Mikla móðir 7. Baráttan við drekann

Barátta hetjunnar, karlmannsins, við drekann, snýst um að frelsa sjálfan sig og mannkyn allt, frá Miklu móður. Eða öllu heldur hinum illa og dimma eðlisþætti hennar.

Í bók Jóns Gíslasonar (1909-1980) skólastjóra og þýðanda grískra bókmennta, „Goðafræði Grikkja og Rómverja,“ frá árinu 1944, má lesa þennan fróðleik: „Hetjur og menn eru ekki í eðli sínu mjög frábrugðnar hvorir öðrum, nema hvað hetjurnar eru gæddar svo miklu líkamlegu atgervi, að venjulegir dauðlegir menn hafa sjaldan neitt svipað til að bera. Engan veginn voru allir menn hinnar sagnauðugu fortíðar taldir hetjur. Það voru aðeins afburðarmennirnir, ættfeður höfðingjanna, er með afreksverkum sínum höfðu rutt úr vegi hindrunum menningarinnar: frelsað landið úr heljargreipum villtra ræningja og skaðsemdardýra, þurrkað upp fen, yrkt skóga og beizlað ár í föstum farvegum. Í verkum sínum birtast þeir öðrum mönnum máttugri og virðast því vera synir guða, af æðri uppruna en meginþorri venjulegra manna, sem skapaðir höfðu verið úr leir eða kviknað höfðu af steinum eða trjám.“

Þar má einnig lesa um hina grísku Persefónu og Bellerófon:

„Í Persefone undirheimagyðju eru fólgnir tveir andstæðir eðlisþættir. Annars vegar er hún sem drottning undirheima mikilúðlegt og ægilegt goð, því að hún dregur allt lifandi miskunnarlaust niður í hið dimma djúp, enda voru grafir nefndar herbergi Persefone. Þessi skoðun er ríkjandi hjá Hómer og öðrum [forngrískum] söguljóðaskáldum. Hún stendur þeim fyrir hugskotssjónum sem hin ósveigjanlega drottning í gleðisnauðu ríki draumheima, og er ekki svo aumlegt hlutskipti til á jörðinni, að það sé ekki marfalt betra en vistin þar.

Hins vegar er hún Kore, hin ljúfa mær, dóttir hinnar blessunarríku móður jarðar, ljós ímynd þess mikla sköpunarmáttar, sem ár hvert knýr gróðurinn upp úr moldinni. Það var því ofur eðlilegt, að hugmyndir manna um ódauðleika sálarinnar tengdust þessum eðliþætti gyðjunnar.“

Sagan um Bellerófon hefur sérstaka skírskotun á okkar tímum, þar sem þráhyggjan um kynbundið ofbeldi tröllríður hugun manna og er snar þáttur í andlegu lífi kvenfrelsara og Alþingismanna:

„Fyrir víga sakir varð hann að flýja átthagana og komst undan til hirðar Proitosar, konungs í Tirynsborg. Hans drottning var Stenoboia, dóttir Iobatesar, konungs í Lykíu. Stenoboia varð ástfangin í Bellerófon. En er sveinninn vildi ekki þýðast hana, rægði hún hann við Proitos og sagði, að hann hefði ætlað að beita sig ofbeldi. Sendi Proitos þá hetjuna til Iobatesar, tengdaföður síns, með samanlagt spjald, sem á voru ristir helstafir, þ.e. dauðdómur yfir Bellerófon. En Lýkíukonung skorti hug til að fram fylgja þeim dómi sjálfur. Lagði hann þess í stað fyrir hann að vinna óvættina Kimeru, ljón að ofanverðu, dreka að neðanverðu, en hauðnu í miðju. Með aðstoð goðanna tókst Bellerófon að bana þessari ófreskju. Sendu þau honum vængjaðan hest, Pegasos, sem Aþena hjálpaði honum með að temja við bitil.“ (Jón Gíslason)

Þessi forna, gríska sögn, hefur beina skírskotun til nútímamenningarinnar samtímis því að lýsa baráttu mannkyns fyrir tendrun heimsljóssins, skilningsljóssins, menningarljóssins, baráttunni við hið illa eðli, lýst sem viðeign hinar karlkenndu, hugprúðu og hugljómuðu hetju, sem baðar sig í kvenkenndu ljósi góðu gyðjunnar, alúðarmóðurinnar, Aþenu, og þiggur af henni styrk. „Aþena er verndari og frömuður allrar andlegrar viðleitni, vizku og snilli. … [Hún er] … hin herskáa og hervædda skjaldmær, …“ (Jón Gíslason)

Svipaðir sagnir eiga flestar menningarþjóðir. Germönsk og norræn menning geymir fjöldann allan af lærdómsríkum arfsögum. Sagan um Sigurð Fáfnisbana, skráð í Völsungasögu, er ein þeirra. Þar segir frá ástum, svikum í tryggðum, fjölkynngi kvenna, flærð þeirra og samkeppni, hefndardrápum þeirra á börnum, stjúpu, sem eitrar fyrir stjúpsyni sínum, konum, sem kjósa það hlutskipti að láta sig brenna með körlum sínum, eðlun systkina, vígaferlum, mannáti, blóðblönduðum eiturmiði og átökum kónga.

Hjördís, móðir Sigurðar Fáfnisbana, hafði átt ástarfar við bróður sinn að yfirlögðu ráði: „Það er nú sagt að Hjördís fæðir sveinbarn og er sveinninn færður Hjálpreki konungi. Konungurinn varð glaður við er hann sá þau hin hvössu augu er hann bar í höfði og sagði hann öngum mundu líkan verða eða samjafnan og var hann vatni ausinn með Sigurðar nafni. Frá honum segja allir eitt, að um atferð og vöxt var engi hans maki. Hann var þar fæddur með Hjálpreki konungi af mikilli ást. Og þá er nefndir eru allir hinir ágætustu menn og konungar í fornsögum, þá skal Sigurður fyrir ganga um afl og atgervi, kapp og hreysti, er hann hefir haft um hvern mann fram annarra í norðurálfu heimsins.“

Í fyllingu tímans lagði hetja vor til atlögu við orminn skelfilega: „Og er ormurinn skreið til vatns varð mikill landskjálfti svo að öll jörð skalf í nánd. Hann fnýsti eitri alla leið fyrir sig fram og eigi hræddist Sigurður né óttast við þann gný. Og er ormurinn skreið yfir gröfina þá leggur Sigurður sverðinu undir bægslið vinstra svo að við hjöltum nam. Þá hleypur Sigurður upp úr gröfinni og kippir að sér sverðinu og hefir allar hendur blóðgar upp til axlar. Og er hinn mikli ormur kenndi síns banasárs þá laust hann höfðinu og sporðinum svo að allt brast í sundur er fyrir varð.“

Eftir atlöguna hittir hann Brynhildi Buðladóttur, yndisfríða, vopnglaða og vitra völvu: „Sigurður mælti: "Aldrei finnst þér vitrari kona í veröldu og kenn enn fleiri spekiráð."“ Eitt spekiráð Brynhildar var: „Lát eigi tæla þig fagrar konur þótt þú sjáir að veislum svo að það standi þér fyrir svefni eða þú fáir af því hugarekka. Teyg þær ekki að þér með kossum eða annarri blíðu.“

En Sigurður sá ekki að sér. Fyrir sakir vélráða móður Guðrúnar Gjúkadóttur gekk hann að eiga þá síðarnefndu. Brynhildur varð harmi slegin, réð Sigurði bana og gekk á líkbál hans.

Kynbundið ofbeldi ríkisstjórnarinnar. Um að fljóta sofandi að feigðarósi.

Það verður seint bitið úr nálinni. Kvenfrelsunarríkisstjórn Íslands er svo auðug sökum skattpíningar og lántöku að deila má fé út um hvippinn og hvappinn. Hreðjatak Katrínar er þéttingsfast. Kynofbeldi af hálfu karla er þráhyggja ríkisstjórnar og fjölmiðla. Margendurteknar rannsóknir eru léttvægar, þegar þráhyggja er annars vegar. Og þegar hreðjatak Katrínar á reðursveinum sínum í ríkisstjórninni er svo öflugt, sem raun virðist bera vitni um, er breytinga varla von. Ný ráðstefna um "ég-líka" múgsefjunina skal haldin. Katrínu halda hvorki veirur né skynsemisbönd. En nú er leiðangursstjóri hennar í kvenfrelsismálum, sem skipulagt hefur ráðstefnur hennar áður, Halla Gunnarsdóttir, komin til hlýjan kvenfrelsunarfaðm ASÍ. Henni hefur vafalaust þótt það tryggari faðmur.

Borgarstjórn Reykjavíkur lætur sitt ekki eftir liggja. Ætli Dagur bregði sér í málarabúninginn í tilefni dagsins. og máli götur borgarinnar í öllum regnbogans litum kvenfrelsurum til dýrðar? Alla vega lætur borgarsjóður fé af hendi rakna. Katrín er eiðsvarinn málsvari bæði rannsóknarinnar merkilegu, "Áfallasögu kvenna," og Stígamóta. Hún veitir skattfé til þeirra samtaka eins og Kvennaathvarfs. RÚV útvegar bakgrunnstónlist í sama dúr; sífelldan óhróður um karla, og hvikar hvergi frá kvenfrelsunarstefnu sinni við val umfjöllunarefna, efnistökum og viðmælendum. Þjóðin ýmist styður þessa þróun eða yppir öxlum. Trúlega rynnu þó tvær grímur á menn, yrðu höfð kynjaskipti og konur gerðar að blórabögglum kynofbeldis og kvenmennskan kölluð eitruð. Hvernig ætli ungu kynslóðirnar hugsi, sem alast upp við karlóhróður og og áróðurssíbylju gegn bræðrum, feðrum, frændum og öfum?

Hvernig má það vera, að fólk loki augunum fyrir þeirri vá, sem stafar af öfgaofstækinu? Hér er hið lýðræðislega sjónarspil skýrt og greinilegt. Hugmyndafræðingar öfgahóps er kosnir til setu á Alþingi af tiltölulega fámennum hluta þjóðarinnar. Hugmyndafræðilegur rétttrúnaður, hagsmunapot og valdagræðgi ýfa sjó og skapa þann öldugang, sem nægir til að fleyta Katrínu og öfgahreyfingu hennar á valdastól. Lýðræðisofbeldinu er síðan blygðunarlaust beitt til að stuðla að markmiðinu; opnaðar eru gáttir kvenfrelsunar og kvenofríkis með jafnréttisdullyklinum. Tilstyrkur er sóttur til opinberra, hálfopinberra og alþjóðlegra stofnanna og fyrirtækja. Við fljótum sofandi að feigðarósi.

Hvenær ætli skynsamar konur og karlar bindist fastmælum um að hrifsa fólk – „meira að segja konur“ eins og Steingrímur, forseti Alþingis, sagði eitt sinn, þegar þingmenn töluðu ósiðlega um kjósendur – úr klóm kvenfrelsaranna, frelsa konur frá kvenfrelsurum?

https://www.mbl.is/frettir/innlent/2020/03/08/althjodleg_radstefna_um_kynbundid_ofbeldi_haldin_he/?fbclid=IwAR1_IKtSCsrjBaDU4TNRHw0ZC6ZqOkAhBA595x0HaWRmZ6Nd_4eusLPDd2c

Veröld ný og góð - hið fagra framtíðarsamfélag

Milli heimsstríða reit enski rithöfundurinn, Aldous Leonard Huxley (1894-1963), merkilega bók, skáldsögu um framtíðarsamfélagið, staðleysu eða «útópíu». Nokkrar hafa áður verið skrifaðar. Skáldverk þessa merka höfundar hafa mörgum veitt innblástur. Mál og Menning gaf bókina út árið 1988. Kristján Oddsson íslenskaði.

Kynning á bókarkápu hljómar svo: ”Veröld ný og góð (Brave New World) er ein þekktasta framtíðarsaga allra tíma. Hún var skrifuð árið 1932. Höfundurinn hefur reynst skarpskyggn um marga hluti, og er saga hans tímabær hugvekja nú á tímum glasabarna og öflugrar fjölmiðlunar.

Í sögunni … er lýst Alheimsríkinu, ríki framtíðar, sem spannar alla jörðina og byggist á afar róttækri, líffræðilegri og sálrænni innrætingu eða „skyldögun“ allra þegna. Fæðing manna er úr sögunni og þykir dónaleg tilhugsun – öll börn eru getin í glösum. Stéttaskipting er líffræðilega ákvörðuð og kynlíf markað af reglunni Allir eiga alla.

Bernhard Marx og Lenina Crown fara í skemmtiferð á amerískt verndarsvæði og hafa heim með sér framstæðan mann, villimanninn, sem verður eins konar sýningargripur í Alheimsríkinu. Hann fær hvorki útrás fyrir áhuga sinn á listum, trúhneigð né ást í hinni nýju og góðu veröld. Af því skapast undarleg atburðarás.“

Í sögunni ber ýmislegt nýtt fyrir augu (eða gamalt vín á kunnuglegum belgjum) eins og múgsefjunarfræðinga, villimannaþjóðgarð, klakstöð, endurskyldögunarstöð, sambura, samlyndismessu, svefnskóla, dákennslu, getnaðarígildi, múgsefjunarháskóla, girndarígildismeðferð, áróðursskrifstofur og fengimeyjar.

Sagan hefst í Klak- og skyldögunarstöð Mið-Lundúna, nánar tiltekið í frjóvgunarsalnum. Forstjóri þessarar merku stofunnar, mikilmennið, fer fyrir hópi nýnema. Þeir eru „náfölir, taugaóstyrkir, og næstum lotningarfullir, fylgdu fast á hæla“ hans. „Sérhver þeirra var með stílabók, sem hann hamaðist við að skrifa í í hvert skipti sem hinn mikli maður opnaði munninn. Beint af vörum Mikilmennisins.“

Í Klakstöðinni eru framleiddar hamingjusamar mannverur. Forstjórinn útskýrir: „[E]ins og allir vita, þá verða menn dyggðugir og hamingjusamir af að huga að hinu smáa, víðsýni og alhæfing eru ill nauðsyn. Það eru ekki heimspekingar, heldur smásálir og frímerkjasafnar sem eru máttarstólpar samfélagsins.“

Lögð er áhersla á gott úrval í mannræktuninni: „Þess vegna leyfum við um það bil 30% kvenfóstranna að þroskast eðlilega. Hin fá skammt af karlhormón… „ Árangurinn: „Þau koma úr flöskunum sem kynleysingjar, alveg eðlileg að líkamsbyggingu (nema þau hafa örlitla tilhneigingu til skeggvaxtar) … en ófrjó.“

Forstjórinn: „[Þ]að er lykillinn að hamingju og dyggð að elska örlög sín, nauðugur viljugur. Öll skyldögun beinist að því að láta fólk fella sig við sín óumflýjanlegu, þjóðfélagslegu örlög. … Skyldögun er fólgin í því að maður gerir ekkert nema það sem á að gera. Og allt sem menn gera er svo skemmtilegt og þægilegt, frjálsræðið svo mikið að engar freistingar eru til að standast. Ef svo ólíklega vill til að eitthvað óþægilegt kæmi fyrir þá höfum við alltaf soma til að grípa til, það losar okkur við öll óþægindin. Soma er alltaf við hendina til að sefa menn ef þeir reiðast, sætta þá við óvini sína og gera þá þolinmóða og umburðarlynda.“

Fóstur eru framleidd til að gegna ákveðnum hlutverkum. Eftirtektarverð er framleiðsla þotuverkfræðinga: Forstjórinn útskýrði, að sérstakur tækjabúnaður héldi flöskum [ræktunarglösum] þeirra á stöðugum snúningi til þess að auka jafnvægisskyn þeirra. „Það er erfitt að stunda viðgerðir utan eldflaugar úti í geimnum. Við minnkum næringargjöfina þegar þeir snúa höfðinu upp, þannig að þeir hálfsvelta, en tvöföldum næringargjöfina þegar höfuðið veit niður. Á þann hátt tengja þeir vellíðan þeirri stöðu, já eiginlega eru þeir þá fyrst alsælir þegar þeir standa á höfði.“ Hér gætir greinilega kenninga rússneska lífeðlissálfræðingsins, Ivan Pavlov (1849-1936) og norður-ameríska sálfræðingsins, John Broadus Watson (1878-1958) um óvirka skilyrðingu. Sá síðarnefndi hélt því reyndar fram, að móta mætti mannveruna eins og leir með því að stjórna því, hvernig hún væri skilyrt.

Og norður-ameríski snillingurinn, Burrhus Frederic Skinner (1904-1990), sem ól á sams konar hugmyndum, er heldur ekki langt undan í Alheimsríkinu. Þar er kenningu hans um virka skilyrðingu beitt, m.a. við að venja börnin við dauðann. Á sjúkrahúsi hinna deyjandi, en í Heimsveldinu deyja allir um sextugt, eftir hamingjusamt og heilbrigt líf: „Þar er mikið og gott úrval leikfanga og þegar einhver deyr fá þau súkkulaði með rjóma. Þeim lærist að taka dauðanum sem eðlilegum hlut. Eins og hverri annarri lífeðlislegri framvindu.“

Innræting hvítvoðunganna fer fram í sefjunarsölum, sem forstjórinn alvitri kallar „mesta siðunar- og þjóðnýtingarafl allra tíma.“ Stefnt er að því, að hugur barnsins verði sefjunin „og sefjunin í heild er hugur barnsins. Og ekki aðeins hugur barnsins, heldur líka hugur þess þegar það er orðið fullorðið – allt þess líf. Mannhugurinn, sem dæmir, þráir og ákvarðar – hann er byggður upp af þessari sefjun. En öll þessi sefjun er runnin undan okkar rifjum … sefjanir frá Ríkinu.“

Sálfræðingar eru innan handan, þegar „viðgerða“ er þörf. Lítill pjakkur, sem sýndi óyndi í kynleikjum við sambura sinn af kvenkyni (barni úr sömu ræktunarlotu), þurfti á hjálp að halda. Það fylgdi þó ekki sögunni, hvort hann væri með áfallastreituröskun. Barnfóstran segir: „Ég ætla að fara með hann til aðstoðarforstjóra sálfræðideildarinnar til að vita hvort eitthvert óeðli sé í stráknum.“ Líklega hefur hann þegið hugræna atferlismeðferð, því hún sýnir sannreyndan árangur, að sögn þeirra, sem ekkert annað kunna.

Forstjórinn fræðir nemendur sína um „guðinn,“ Ford: „Okkar Ford – eða Freud, eins og hann var vanur að kalla sig af einhverjum óskiljanlegum ástæðum þegar hann fjallaði um sálræn efni – okkar Freud var fyrstur til að fletta ofan af skelfingum fjölskyldulífsins. Heimurinn var fullur af feðrum – þess vegna fullur af eymd, alls staðar voru mæður – þess vegna blómstraði óeðli, allt frá sadisma [kvalalosta] til skírlífis. Heimurinn úði og grúði af bræðrum og systrum, frændum og frænkum – fullur af brjálæði og sjálfsmorðum.“ (Hér er vafalítið skírskotað til bifreiðajöfursins, Henry Ford (1863-1947), sem tók færibandið í notkun, og Sigmund Freud (1856-1939), upphafsmanns sálkönnunar.)

Þeir, sem efast um rétttrúnað og innrætingu, sæta refsingum, annað hvort sendir í endurskyldögunarstöð eða til Íslands. Forstjóri gefur undirtyllu ákúru: „Ef ég frétti nokkurn tíma framar að þér víkið frá réttu og stöðluðu líferni mun ég óska eftir að þér verið fluttur til einhverrar undirstöðvar – helst til Íslands.“

Villimannanýlendurnar eru áhugaverðar. Þar er fjölskyldan greinilega enn við lýði. Forstjórinn lýsir hinu forna heimili: „[F]áein lítil herbergi, ódaunn, nokkrar manneskur kúldrast saman, maður, kona (sem oftast var ófrísk) og skari af krökkum á öllum aldri. Loftleysi, þrengsli, óheilnæmt fangelsi. Myrkur, sjúkdómar, ólykt.“

Villimaður úr nefndri nýlendu er gestur í Heimsveldinu og spyr í sífellu eins og Lísa í Undralandi. Honum brestur skilningurinn. T.d. fær hann svofellt svar við fyrirspurn sinni um mismun lífsins nú og á tímum Óþelló (sögupersóna í leikriti breska leikritsskáldsins, William Shakespeare (1564-1616)): „Heimurinn er stöðugur núna. Allir eru hamingjusamir, allir fá allt sem þeir vilja og vilja aldrei neitt sem þeir geta ekki fengið. Mönnum gengur vel og þeim er borgið. Þeir eru aldrei veikir og óttast ekki dauðann. Þeir hafa ekki hugmynd um hvað ástríða eða elli er. Þeir eru ekki háðir eða plagaðir af foreldrum. Þeir eiga hvorki eiginkonur né börn, ekki heldur ástmeyjar sem gætu komið róti á hugi þeirra. Í stuttu máli sagt, þeir eru skyldagaðir þannig að þeir geta ekki hagað sér á annan hátt en þeim ber að gera. En ef eitthvað fer úrskeiðis þá höfum við soma.“ Soma er eins og fyrr er drepið á, sæluefni, drukkur eða -töflur.

Í samtali söguhetja ber vísindi á góma, en í dákennslunni var kennt, að þau væru undirstaða alls. Sögumaður: „Ég var ágætis eðlisfræðingur í eina tíð, kannski of góður því ég komst fljótt að raun um að öll okkar vísindi voru aðeins matreiðslubók með réttum uppskriftum sem enginn mátti dirfast að vefengja og engu mátti bæta í nema með sérstöku leyfi frá yfirmatreiðslumanninum.“

Það er í senn gagnlegt og fróðlegt að bera saman hugarflug Aldous árið 1932 og tilhneigingar í þróun samfélags vors í dag. Kynlífsbyltingin átti sér stað um þrem áratugum síðar og festist að einhverju leyti í sessi með byltingum í getnaðarvörnum.

Enda þótt upplausn fjölskyldunnar í sæluríki byltingarmanna í Austur-Evrópu tækist ekki sem skyldi, festi boðorðið rætur á Vesturlöndum. Það gerði einnig fullyrðingin um frelsunarmátt launavinnu – einkum fyrir konur. „Arbeit macht frei,“ sagði Adolf Hitler (1889-1945). Þennan boðskap tóku kvenfrelsarar annarrar bylgju kvenfrelsunar að hjarta sér, sem og þann, að hið opinbera ætti að sjá um uppeldi barna. Auðhyggjumenn sáu sér leik á borði og fjármögnuðu baráttu kvenfrelsaranna. Afleiðingin var sú m.a. að ódýr vinnudýr streymdu út á vinnumarkaðinn með hlutfallslegri lækkun launa og auknum kostnaði fyrir heimilin.

Öfgahreyfingar kvenfrelsaranna sá Aldous ekki fyrir, en engu að síður sá hann fyrir sér þá hina sömu æxlunar- eða undaneldisstjórnun, sem þá dreymir um, þ.e. fækkun karla niður í um tíunda hluta mannkyns. Innræting á vegum hins opinbera er um það bil að verða að veruleika, enda þótt hún eigi sér ekki stað í dásvefnsölum enn sem komið er. Alþingismenn hamast við að semja alls konar stefnumótanir og smáatriðalög og reglugerðir. Ofbeldisfjölmiðlun boðar rétta kvenfrelsunartrú. Trúin á karldjöfulinn skýtur öðrum trúarbrögðum ref fyrir rass. Samfélag kynleysingjanna er í burðarliðnum samfara aukinni áherslu hins opinbera á ofsóknir gegn körlum (sérstaklega feðrum), á uppeldi barna og á upplausn fjölskyldunnar.

Alheimsríkið virðist einnig í burðarliðnum. Hin auðugu kvenfrelsunarsamfélög Vesturlanda munu væntanlega verða kjarni þess. Þrátt fyrir viðspyrnu í Mið-Austurlöndum, Austur-Asíu og Austur-Evrópu mun auðhyggju- og kvenfrelsunaráróður hola andspyrnuna eins og dropinn steininn. Sameinuðu þjóðirnar eru nú þegar vígvöllurinn, þar sem hikandi þjóðir „þriðja heimsins“ eru beittar skefjalausu efnahagslegu og hugmyndafræðilegu ofbeldi. En það er dynur fyrir dyrum. Vel kynni svo að fara, að efnahagslegt veldi Vesturlanda hrörni, þegar karlar missa flugið í auknum mæli. Efnahagslegur vöxtur og menning hefur verið knúin afli karlanna. Enn sjást ekki sannfærandi merki þess, að konur muni taka við því kefli. Kvenfrelsunarvísindamenn stunda um þessar mundir niðurrif (deconstruction) í algleymi.

Alvöru vísindi standa þegar höllum fæti. „Kvenfrelsunarmatreiðsla“ þeirra er algeng. Sumar greinar samfélags- og hugvísinda eru þegar mettaðar kvenfrelsunarhugmyndafræði og kvenfrelsarar eru í óða önn að aðlaga raunvísindin sömu hugmyndafræði, þ.e. sannleikurinn er það, sem kona hefur hugboð um, og standi konur höllum fæti, skal minnka kröfur um námsgetu.

Lyfjatæknileg stjórnun hátternis og sálar er þegar langt komin. Það er ekki ólíklegt, að um helmingur þjóðarinnar neyti ýmis konar lyfja til að halda sjálfu sér og kerfunum gangandi. Óhamingja kvenna er í því efni áberandi og þörfin til að hemja drengi frá unga aldri. Líklega þætti það afspyrnu púkalegt að ganga um með stílabók í dag.

Líklega veldu nemendur eins hvers konar hugsanaskrásetjara, þegar nema ætti orð hinna vísu. En það verður aðalgyðja, en ekki forstjóri.

Það er spaugilegt að Aldous hafi valið Ísland sem útlagaeyju. Það var hún að vísu fyrir þúsund árum eða svo. Hvernig hefði hann með nokkru mót getað séð fyrir, að þar yrði stofnuð ofurjafnréttisparadís jarðarbúa, án tillits til höfðatölu.