Bloggfærslur mánaðarins, ágúst 2024
Ítalski kvenfrelsarinn, Silvia Guerini, segir m.a.: Sjónarmiðum LGBTQ+ [lesbía-(karl)homma-tvíkynja-tvískiptinga-kynlausra og fl.] er nú gert hátt undir höfði hjá hinum valdamiklu og formælendur þeirra rísa til metorða í fjölmiðlum, æðri menntastofnunum og sérstaklega þó meðal viðskipta-, góðagerða- og tæknijöfra. Hún bætir við:
Aðförin að börnum, einkum og sér í lagi í skóla og fjarri vernd foreldra, er nánast að skilja sem markvissa félagsverkfræði. Hún bendir á, að við séum barna steinsnar frá veröldu án mæðra.
Íslenskir kvenfrelsarar hafa víða ítök í samfélaginu, ekki síst í skólakerfinu, allt frá leikskólum til æðri menntunar. Nemendur í bifvélavirkjun eru þar á meðal. Í Borgarholtsskóla þurfa þeir drengir væntanlega í yfirgnæfandi meirihluta að taka skyldunámskeið í kynjafræði (gender studies). Kennarar eru þrjár konur undir stjórn eins alræmdasta kvenfrelsara þjóðarinnar, Hönnu Bjargar Vilhjálmsdóttur. Öllu er greinilega til tjaldað:
Kynja- jafnréttis- og hinseginfræðsla. Birtingarmyndir kynjaskekkjunnar, hugtök kynja- og hinseginfræða skoðuð, greind og ígrunduð. Nemendur eru hvattir til að rýna í umhverfi sitt og menningu með kynjagleraugum, verða meðvituð um kynjakerfið, orsakir þess og afleiðingar. Lýðræðisleg nálgun er mikilvæg í áfanganum og umræður nemenda eru rauður þráður í náminu. Námsmat er fjölbreytt og áhersla er á alla grunnþætti menntunar, en þó sér í lagi grunnþáttinn jafnrétti.
Þekking, leikni, hæfni: Þekking: Hugtök kynja- og hinseginfræða Þekking á birtingarmyndum kynjaskekkjunnar í nær og fjær samfélagi nemenda Tilurð kynjafræði sem fræðagreinar, fræðileg- og félagslegt inntak greinarinnar Leikni: Að nemandi geti beitt hugtökum kynjafræðinnar á ólíkar aðstæður Að meta jafnrétti út frá menningarlegum gildum samfélagsins Að nemandi geti rýnt í poppmenninguna, vinnumarkaðinn, stjórnmálin og önnur svið samfélagsins og áttað sig á stöðu kynjanna eins og hún birtist þar Hæfni: Nemandi hafi hæfni til að skilja helstu orsakir mismununar á kynjunum í samfélagi skv. hugmyndum kynjafræðinnar Að nemandi geti tengt menningu samfélagsins, gildi og viðmið við eigið líf Nemandi hafi hæfni til að beita hugtökum kynjafæðinnar á markvissan hátt um málefni kynja- og hinseginfræðanna. [Ég geng út frá því, að hér sé átt við kynjafræði, en ekki kynjafæð. Hana búa karlar reyndar stöðugt við.]
Verkefni: Verkefni 1: Knúz (munnleg skil) 5% Verkefni 2: Karlmennska The mask you live in, 5% Verkefni 3: Kvenska Barbie, 5% Verkefni 4: Kynjaþing framhaldsskóla 5% Verkefni 5: Kyn og fjölmiðlar Codes of Gender, 5% Verkefni 6: Kynbundið ofbeldi - Kverkatak 5% Verkefni 7: Hinsegin/kynsegin 5% Verkefni 8: Lokaverkefni 5% Verkefni 9: Lokaígrundun 5%.
Hér er margt fróðlegt að lesa. Verkefnið, Karlmennska - The mask you live in, er sérstaklega áhugavert. Það er svo mergjað, að kennarar þurfa að bregða undir sig betri málfætinum til að koma inntaki þess til skila. Þetta er líklega sótt í sístarfandi fræðasmiðju kvenfrelsara í Ameríku; rjúkandi fersk næring. Það gæti verið, að kvenfrelsunarfræðimenn hafi komist að því, að það sé í raun bara karlmennskugríman sem sé eitruð, en ekki karlinn sjálfur inn við beinið. Það væri huggun.
Íslendingar og Ástralar eiga harðskeytta og ötula kvenfrelsara. Þeir fyrir neðan bjóða vafalítið upp á svipuð námskeið. Þar að auki eru drengir látnir biðjast afsökunar á kynferði sínu opinberlega í eins konar kórjátningu.
Slíkt skólastarf verður trúlega fært yfir í nýtt ráðuneyti (í Viktóríuríki); karltyftunarráðuneytið. Það hefur enn sem komið er einum ráðuneytistjóra (secretary) á að skipa, karlmanni með kvensál, ef að líkum lætur, Tim Richardson.
Jacinda Allen, forsætisráðherra, segir tilganginn vera að gera Viktóríuríki öruggt fyrir konur og börn og slá varnagla gegn harmþrungnum dauðdaga kvenna í ríkinu af völdum karla.
Nýlega voru í alríkisþinginu samþykkt lög gegn kúgunarstjórn karla á konum (coercive control). Þetta hlýtur Hanna Björk að fræða bifvélavirkjapiltana um. Íslenskir kvenfrelsar á Alþingi hljóta að girða sig í brók og bæta gagngerum lögum í safnið.
Það þarf varla að vekjast í vafa um, að meginstefið í tyftuninni í Ástralíu verði frábrugðið því, sem ungu drengirnir í Borgarholtsskóla þurfa að þola; konur búa við kúgun karla og svo hefur verið frá upphafi vega. Kvenfrelsunarvísindamenn við æðri menntastofnanir leita stöðugt að nýjum tilbrigðum við þessa kúgun.
En það eru líka til alvöruvísindi. Janice Fiamengo er meðal þeirra, sem bent hefur á niðurstöðurnar: Alið er kerfisbundið á karlfæð í samfélaginu. Ofbeldi karla er stöðugt í fréttum, ofbeldi kvenna síður. Þegar svo ber undir, er jafnan reynt að réttlæta það með skírskotun til kúgunar karla.
Sé konum gerð refsing er hún venjulega mildari, en ef um karlmann væri að ræða. Það eru mörg óhugnanleg dæmi um ofbeldi mæðra, t.d. konan í Texas, sem lét soninn kveðja föður sinn í upptöku, en skaut hann síðan í höfuðið.
Janice bendir á, að tæplega annan hvern dag (1.7) drepur kona reifabarn í Bandaríkjunum, oftar eigið barn en annarra. Hún bendir einnig á niðurstöður úr írskri (kvenfrelsunar)rannsókn. Þar segir, að við rannsókn á stöðu mála í 33 löndum hafi komið í ljós, að mæður voru gerendur í 55% tilvika, þegar um morð á börnum undir 18 ára aldri (filicide) var að ræða. Í þrettán löndum voru mæður gerendur í 72% tilvika, þegar um kornabörn var að ræða, þ.e. börn á fyrsta ári (infanticide) og í sama fjölda landa voru þær einar um að drepa nýbura (neonaticide).
Kvenfrelsunarstefin eru þessi: í raun er konum refsað tvisvar fyrir afbrot sín hið fyrra sinnið fyrir að brjóta lög og í hið síðara sinnið fyrir að hegða sér á skjön við boð um hegðun kynjanna. Og: Karlar hafa tilhneigingu til að beita ofbeldi til að öðlast yfirráð, konur beita því dæmigert til að verjast í vök.
Hvernig ætli þetta verði matreitt fyrir bifvélavirkjadrengina í Borgarholtsskóla? Ætli þeim verði líka kennt um alþjóðlegan baráttudag karla eða um kynbundinn samúðarklyft (gender empathy gap day) eða alþjóðlegan geldingardag karla?
Janice segir: Þegar litið er til refsinga stafar [samúðar]klyfturinn af því, að allir þar með taldir saksóknarar, dómarar og kviðdómar hafa tilhneigingu til að trúa því, að afbrotakonurnar láti stjórnast af öðrum en sjálfum sér, venjulega karlmönnum. Þeim sé þröngur stakkur skorinn um valkosti vegna fátæktar, misnotkunar í æsku, geðveiki eða fíknar. Við hikum við að taka barn úr umsjá móður, en það vekur ánægju að senda feður í fangelsi.
Kynjafræðinámsefni: https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2304388 https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2304389 https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2304390 https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2304391 https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2304392 https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2304393
Kvenfrelsunarvísindi: https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2304054/ https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2304394 https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2279128/ https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2279802/ https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2279804/
------
https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2287270/ https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2287317/ https://kjarninn.is/skodun/2018-05-08-fodurleysi/ https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2304397 https://wp.borgo.is/wp-content/uploads/KYN2A05.pdf?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR21cQAmz643cTa-7p_sy4msMRIwpkrz1sj_zVLyWXKbyN08WMt-x9CDMic_aem_oNfYKN197qOIMwG67Rpfsw https://www.visir.is/g/202020251d/slaemar-stelpur https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2304383 https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2261748/ https://www.visir.is/g/20212110487d/-hvad-i-fjandanum-er-eg-ad-gera-i-kynjafraedi-?fbclid=IwAR13CMeuJYwln9efG4yoz5VuidVePcXpcSof-8gwtQr0hFNmhrQNxOwcFMY https://www.mbl.is/frettir/innlent/2021/08/13/gagnrynir_ksi_og_bendir_a_frasogn_af_hopnaudgun/ https://www.dv.is/frettir/2021/08/30/naermynd-hver-er-thessi-hanna-bjorg-vilhjalmsdottir/ https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2304382 https://arnarsverrisson.blog.is/blog/arnarsverrisson/entry/2262164/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35255182/ https://www.premier.vic.gov.au/statement-premier-126 https://psycnet.apa.org/record/2019-14080-005 https://winteroak.org.uk/2024/07/22/truth-reality-tradition-and-freedom-our-resistance-to-the-great-uprooting/ https://fiamengofile.substack.com/p/july-11th-is-gender-empathy- gap-day?utm_source=post-email-title&publication_id=846515&post_id=146512126&utm_campaign=email-post-title&isFreemail=true&r=ry8jq&triedRedirect=true&utm_medium=email
https://fiamengofile.substack.com/p/everyone-agrees-that-the-murder-of?utm_source=post-email-title&publication_id=846515&post_id=146110157&utm_campaign=email-post-title&isFreemail=true&r=ry8jq&triedRedirect=true&utm_medium=email
https://www.youtube.com/watch?v=e_tltm2FTUU https://womensagenda.com.au/latest/a-nation-first-jacinta-allan-announces-new-parliamentary-secretary-role-to-change-mens-behaviour/ https://bettinaarndt.substack.com/p/women-are-great-at-coercive-control?utm_source=post-email-title&publication_id=448263&post_id=146458852&utm_campaign=email-post-title&isFreemail=true&r=ry8jq&triedRedirect=true&utm_medium=email
Prudence (Pru) Jane Goward (f. 1952) er prófessor í félagsaðgerðum og stefnumótun (social policy and policy) við Háskólan í Vestur-Sidney. Prudence er fyrrum ráðherra í stjórn Nýja Suður-Wales, Ástralíu. Hún hafði fjölskyldu- og húsnæðismál á sinni könnu og á tímabili var hún ráðherra varna gegn heimilisofbeldi og kynofbeldi. Í annan tíma var hún Kvennamálaráðherra.
Áður en Prudence sté inn á svið stjórnmálanna hafði hún einnig sérstaka umsjón með kynjamismunun á vegum nefndar um mannréttindi og jöfn tækifæri kynjanna. Og enn eru ekki upptalin þau embætti í þágu kvenfrelsunar, sem henni hafa verið trúað fyrir. Það er sérlega viðeigandi, að þessi merka kona sé borin og barnfædd í Aðalheiði (Adelaide).
Að loknum fyrsta vinnudegi í þinginu varð henni á orði: Aldreii hef ég unnið í nokkurri atvinnugrein, þar sem karlar eru jafn yfirgnæfandi og grimmdarlega kynfólskir og hér. Þetta gæti svei mér þá verið lýsing á Alþingi Íslendinga.
Fyrir tveim árum síðan eða 2019, skrifaði Prudence athyglisverða grein um kossaflens og kossamenningu. Það rifjaði upp fyrir mér gömlu heilsufræðina, sem mér var kennd í Vogaskóla forðum daga. Þar var fólk varað við kossum, því þeir væru sóðaskapur einber. Mig minnir reyndar, að embætti Landlæknis, sóttvarnalæknir og embætti Ríkislögreglustjóra, hafi þráfaldlega bent þjóðinni á þessa staðreynd síðustu mánuði.
Hafandi tileinkað mér samviskulega kossaspeki heilbrigðisvísindanna var undrun mín stór, þegar framið var á mér það barnaníð að senda mig í sveit í Húnaþing barnungan, rétt rúmlega tólf vetra. Þar munnkysstust karlar af þvílíkri ákefð að munnvatnið seytlaði niður á höku. Þá varð ég endalega fráhverfur kossum og varðist heiftúðlega slíku ofbeldi upp frá því. (Amma mín var þó á undanþágu.) Ég lærði síðar, að ræki ég konu koss, fremdi ég kynferðislegt ofbeldi. Ég lýsi því hér með yfir, að ég er sekur inn í merg. Það er mér þó engin afsökun, að kunna ekki að umgangast fólk meira að segja konur. Enda myndi Katrín Jakobsdóttir vafalaust hafna mér sem frambjóðanda VG.
Ég komst að því fyrir tilviljun, að ég eigi systur í kossatrúnni í hinni fögru Sidney-borg í Ástralíu. Það er einmitt fyrrgreind Prudence. Hún skrifaði grein um efnið fyrir tveim árum síðan. Greinin er afar athyglisverð og á erindi við kynlemstraðar konur ég-líka bylgjunnar á Íslandi og (okkur) karlpungana, sem statt og stöðugt gera þeim lífið leitt.
Prudence segir m.a.: Stöðva verður kossaleikinn. Okkur er öllum kunnugt um, hvernig hann fer fram. [K]arlinn hallar sér að grunlausri konunni og dregur hana að sér [og] mundar varirnar til innrásar í ásjónurými hennar. Og vel að merkja, nær ævinlega í viðurvist annarra. [Hann hnykkir] til höfðinu og [rekur henni koss] á kinnina, menguðum sýklaslefi. [Kinnin] skreppur saman. Úr munni hans gýs andremman (unflossed)
Opinberi kossinn, sé hann óumbeðinn, er drottnun. Ætlunin er að auðmýkja. Já, voldugar konur verða oft fyrir kossaágangi karla, sem finna hjá sér þörf til að halda þeim á þeirra skör. Þeir sýna þar með eigin yfirburði.
Hvernig getum við tryggt, að dætur okkar öðlist þá trú, að þær séu í rétti til að afþakka kynferðislega ágengi, alist smástelpur upp við þá trú, að þeim sé um megn að verjast innrás í einkarýmið? [Karlar] þrýsta litlum stúlkum áfergjulega að sér (squish against), kossaregnið er látið dynja á þeim (smatter) og almennt er ætlast til, að þær semji sig að ásetningi annarra frá blaut barnsbeini.
Prudence mælir manna heilastur. Það er heillavænlegast, að konur séu yfirleitt ekki snertar, nema að fengnu samþykki, sem hefur sönnunargildi, að snertingu lokinni. Nú er góðu heilli unnið að fullkomnun smáforrits, sem karlar, áhugasamir um snertingu við konur, geta fært sér í nyt. Þar er konu gert kleift að samþykkja sérhverja snertingu karls. Forritið sendir samstundis boð um, hvað sé á seyði, til embættis Landlæknis og kynferðisafbrotadeildar Ríkislögreglustjóra.
Einfaldara og ódýrara er þó, að snerta konur alls ekki. Nú er komnar á markaðinn dúkkur, hentugar til þess arna. Í nafni jafnréttis er konum einnig boðið upp á dúkkur. Þær þurfa þó að blása lífi í fyðilinn bókstaflega, vilji þær verulega ágengni og innrás. En við slíkt ástalíf verða þær þó að minnsta kosti ekki fyrir kynferðislegri áreitni, nema framleiðslan feli í sér kynfólsku.
https://www.smh.com.au/national/the-kiss-let-s-revise-the-rules-of-engagement-20190903-p52nmn.html
Gilbert H. Herdt (f. 1949) er kunnur norður-amerískur mannfræðingur. Hann er m.a. þekktur fyrir rannsóknir sínar á frumbyggjum Nýju-Gíneu (NG). Það var einnig Roger Martin Keesing (1935-1993), sem skrifaði uppáhaldsbók mína úr mannfræðináminu í gamla daga, Menningarmannfræði (Cultural Anthropology). Þessir snillingar gáfu út merkilegt ritsafn árið 1982 með titlinum; Siðareglur karlmennskunnar. Karlmennskuvígsla í Papúa Nýju-Gíneu (Rituals of Manhood: Male initation in Papua New Guina). Gilbert ritstýrði, Roger skrifaði inngang.
Í hnotskurn leitast ég við að miðla nokkrum aðalatriðum um karlmannsvígslu drengja á grundvelli bókarinnar. Vígslan er svipuð hjá flestum ættbálkanna/þjóðanna á NG. En fyrst nokkur aðfaraorð:
NG er næststærsta eyja veraldar, staðsett í eyjaklasanum, Melanesíu í Eyjahafi. Hún er tæpa tvö hundruð kílómetra undan ströndum Ástralíu. Ástralar stjórnuðu mannlífi á eyjunni í umboði Þjóðabandalagsins (League of Nations, forvera SÞ) í áratugi. Á hluta eyjunnar er nú sjálfstætt ríki, Papúa NG. Að öðru leyti heyrir NG Indónesíu til.
Mikill fjallgarður liggur frá austri til vesturs. Hæsti tindur fjallgarðsins er tæplegra 5000 metra hár. Íbúafjöldi um nú um 11 milljónir. Á eyjunni er talaður geysilegur fjöldi tungumála, þar af tólf náskyld. Á NG eru enn þá um 44 samfélög, án sambands við hinn stóra umheim. Allir ættbálkar þar um slóðir stunda eða hafa stundað veiðar og frumstæða akuryrkju sér til framfæris.
Eins langt og skyggnst verður til fortíðar, hafa þeir átt í erjum og stríðum. Manndráp og mannát var þar stundað, allt þar til slíkt athæfi var bannað af Áströlum á sjötta áratugi síðustu aldar.Eins og gefur að skilja er mannlíf eyjarinnar gullkista mannfræðinga og annarra, sem þyrstir í fróðleik um þróun mannlífsins. Í lífi ættbálkanna er skýrara innlit í ýmsa þá siði, sem hafa fölnað í flóknari samfélögum.
Eins og alls staðar í veröldinni er vígsla drengja til karldóms með öðru sniði en stúlkna til kvendóms, ef þá nokkur er. Í hnotskurn; kvenmennskan dafnar eðlinu samkvæmt, en karlmennskan er áunnin. Þess vegna er stofnað til karlmennskusiðareglunnar (male ritual cult). (Gilbert H. Herdt)
Sú kennisetning, að drengir þroskist ekki sjálfkrafa til karldóms, heldur fyrir menningarleg áhrif, [þ.e. að] viðgangur og vöxtur, hugdirfska og karlmennska, sé áunnin við stigvaxandi einangrun og eldraun, leiðbeiningu og hugljómun, lýsir einu tilbrigði við þá svipmynd andstæðna, sem milli kven- og karlkyns ríkir og birtist í lífeðlislegum og heimsfræðilegum skilningi. (Roger M. Keesing)
Sambia ættbálkurinn gerir sér í hugarlund, að stúlkur séu frá fæðingu útbúnar öllu því, sem þarf til að þroskast sem konur; þ.e. líffæri og vessum. Tíðablóðslíffærið er tingu. Strákarnir hafa einnig tingu, en það er í dvala. Aftur á móti hafa þeir annað líffæri kere-ku-kereku eða sæðislíffærið. Það er uppspretta sæðis, sem er kjarni karlmennskunnar. En sá galli er á gjöf Njarðar, að líffæri þetta þarf að virkja eða fylla af sæði. Það er hlutverk karla ættbálksins. Því verða drengirnir að eiga við þá munnmök og gleypa sæðið. Samkynsmunnmök eru hluti karldómsvígslunnar, sem stendur yfir í áratug eða svo yfir nokkur tímabil. Hún hefst venjulega, þegar piltarnir eru um tíu ára gamlir. Vígslunni er stjórnað af elstu og vitrustu körlunum, sem best samband hafa við guðina.
Þar sem karlmennskan er andstæða kvenmennskunnar þarf að vinda bráðan bug að því að uppræta hið kvenlega í hugsun og fari drengjanna, sem hafa verið undir sterkum áhrifum mæðra sinna, fram að vígslunni.
Hnokkinn býr yfir kvenlegum aðskotaefnum, sem ekki einasta trufla líkamsþroska hans, heldur draga úr honum þrótt og geta jafnvel dregið pjakkinn til dauða, séu þau ekki fjarlægð. (Gilbert H. Herdt)
Vígslan meðal Sambia ættbálksins hófst með því, að leikið var samhljóma á tvær flautur, sem að því er virtist táknuðu karl og konu. Að leiknum loknum var flautunum troðið í munn drengjanna. Þeir, sem andæfðu, voru barðir. Því næst voru þeir húðstrýktir og nasir þeirra blóðgaðar með oddhvössum bambusprikum. Þegar þessum misþyrmingum lauk, var haldið í vígsluskála karlanna. Þar voru drengir ýmist hvattir til eða þvingaðir til að eiga munnmök við karlanna. Skorið var á lendaskýluböndin.
Meðan á ais am [vígslunni] stóð þurftu drengirnir að þjást í átakanlegu bjargarleysi, látlausri niðurlægingu, ofþreytu, sífelldu hungri og þorsta, andlegu áfalli, ógnarlegum sársauka, bráðaveikindum (þar með talin ógleði, niðurgangur og sýking) og öðrum áföllum. Ástúðleg umönnun kvenna var þeim meinuð (Fritz John Porter Poole)
Holdin runnu hratt af þeim öllum og margir þeirra þjáðust af velgju, niðurgangi, óstjórnlegum þvaglátum, kviðverkjum, þvagblöðrusýkingu, viðþolslausum kuldahrolli. Vígslustreitan jók enn á flest þessara veikinda. Á seinna skeiði vígslunnar var drengjunum haldið niðri, forhúð þeirra dregin upp og rist á reðukollinn (eða reðurkónginn glans). (Fritz John Porter Poole)
Skaufar drengjanna voru ristir með bambushnífum og blóðinu safnað í trjálauf, sem stungið var undir börkinn á nálægu tré, miklu að vexti. (Donald F. Tuzin)
Fyrir tíma yfirstjórnunar Ástralíumanna var til þess ætlast, að tveir eða þrír stráklingar úr vígsluhópnum leituðu uppi fórnarlamb og myrtu. (Donald F. Tuzin)
Drengjunum voru í vígslunni lagðar lífsreglurnar um samskipti kynjanna, störf og kynlíf. Þeir urðu fyrst gjaldgengir karlmenn, þegar fyrsta barna þeirra leit dagsins ljós. Þeir máttu ágirnast eiginkonu sína, eiga við hana mök, þar með talin munnmök, en aðrar konur skyldu þeir láta í friði. Að öðrum kosti yrðu þeir drepnir eða fyðillinn látinn fjúka. Lagt var blátt bann við öllu kynlífi öðru en að totta karlmenn, meðan á vígslunni stóð. Kynlíf karla á milli, að vígslu lokinni, var þó bannað. Ofbeldið var sagt til þess fallið að herða hvuttana.
[S]trákarnir skyldu verða keikir stríðsmenn [og] sýna fulla sjálfsstjórn. Hvernig gætu snáðarnir með öðrum hætti [en karldómsvígslunni] öðlast þá hæfni í raun, sem konur og jafningjar ætlast til í hernaði og helgisiðum? (Gilbert H. Hardt) Nancy Chodorow (f. 1944), sem lýsir sér sem mannúðarsinna, sálgreiningarfélagsfræðingi og -kvenfrelsunarfræðimanni, kallar karlmennskuna menningarrök (psychosocial dialectic).
[K]jarni karlmennskunnar og afl, svo og kjarni kvenmennskunnar og afl, eru táknuð sem hliðstæður jafnt sem andstæður. (Roger M. Keesing)
Bæði láta kynin í ljósi þá skoðun, að kyngreining vinnunnar sé í samræmi við mun á eðli karla og kvenna. Litið er svo á, að karlar og konur séu misjafnlega af guði gerð og bæti hvort annað upp, hvað varðar andlega og líkamlega hæfni. (Terence og Patricia Hays)
Það er almælt, að konur eigi upptök að nær öllu ósætti og málarekstri í samfélaginu. Því veldur sífelld tæling til framhjáhalds. [Einnig] er alræmt, hvernig þær skella skollaeyrum við skynsamlegum tilmælum feðra, eiginkarla og bræðra. [Sömuleiðis veldur] hugsunarlaus ástríða þeirra til slúðurs og samsæra. Á þennan hátt og margan annan eru konur skaðvaldar hins friðsama samfélags. Meðan karlar gæta þess, að samstöðu þeirra sé ekki hleypt í uppnám, munu þeir varðveita leyndardóm veraldarsælunnar, lystisemdalífs, gjörsneyddu konum. (Fritz John Porter Poole)
Í áranna rás hefur sú tilfinning gerst áleitin, að Sameinuðu þjóðirnar séu að sumu leyti eins konar alþjóðaleikhús. Venjulega eru stórveldin leikstjórar. Stundum fá smælingjar eins og Íslendingar - að leika sér líka, sé stórveldunum það þóknanlegt. Síðustu tvo áratugina eða svo hef ég orðið hugsi yfir kynjaklyftinum í starfi samtakanna, sérstaklega þó stofnun kvenáróðurdeildar þeirra, UN Women, sem hefur m.a. útibú á Íslandi.
Áróðurinn er yfirgengilegur, stundum studdur kvenfrelsunarrannsóknum af svipuðum toga og einkennir slíkar rannsóknir á Vesturlöndum, sbr. rannsóknir, sem þrálátlega sýna fram á sérstaka eymd kvenna í kófinu, enda þótt hún bíti fremur á karlmönnum svo og vitaskuld allt auka ofbeldið, sem karlar beita konur og börn. (Það var sérstakt áhyggjuefni forsætisráðherra, ríkislögreglustjóra, Stígamóta, Kvennaathvarfs og Barnaverndarstofu, hvers vegna ekki bárust fleiri tilkynningar um ofbeldi karla og raun bar vitni. En úr því rætist vonandi fljótt, eftir að fólk verður bólusett.)
Hvað vakir fyrir SÞ? Er unnt að líta svo á, að þær hafi einn vilja? Tæpast! Ríkar þjóðir með nýlenduveldi að fornu og nýju eru yfirgnæfandi. Hví styðja þær kvenfrelsunaráróðurinn, karlfæðina? Einhlítt svar hef ég ekki, en boðskapurinn og stuðningurinn er athygliverður; konum og stúlkum er hampað, en körlum bolað burtu úr samfélagi, menningu og fjölskyldu. Síðum og venjum einstakra samfélaga er eytt. Þannig er alþjóða-, ríkis- og auglýsingavaldi, leiðin gerð greiðari að sálu fólks. Svo eru það vitaskuld samþykkt sannindi á allsherjarþingi SÞ eins og Alþingi Íslendinga og í Evrópusambandinu, að konur séu undirskipaður og kúgaður hluti mannkyns.
Í hjálagðri grein lýsir höfundur, Jim Nuzzo, hvernig áróðrinum er háttað (að hluta til). Niðurstöður hans eru stundum grátbroslegar, t.d. helgun tiltekinna daga í þágu einhvers málefnis. (Dagur tedrykkju og túnfisks eru skemmtilegir. Það er sömuleiðis skondið, að SÞ skuli hafa valið alþjóðabaráttudag karla til baráttu fyrir salernum á alþjóðavísu.) En mér er ekki skemmt, þegar skoðaðir eru dagar kvenna (og karla).
Dagur höfuðsnillingsins, Nelson Mandela (1918-2013), er einasti karlkenndi dagur SÞ. En svo koma kvennadagarnir níu:
Alþjóðadagarnir helgaðir; 1) fullkominni vanþóknun á meiðingu kynfæra kvenna; 2) konum og stúlkum í raunvísindum; 3) konum yfirleitt; 4) stúlkum á sviði upplýsinga og boðskiptatækni; 5) ekkjum; 6) jöfnum launum; 7) stúlkubörnum; 8) konum til sveita; 9) afnámi ofbeldis gegn konum.
Höfundur gerir kynorða- og tíðnigreiningu á skjölum og skýrslum SÞ. Niðurstöður eru þessar fyrir 1) almennan gagngrunn SÞ.: kvenorð 450.000 karlorð 150.000; 2) gagnagrunn Alþjóða heilbrigðisstofnunarinnar: Konur 1716 karlar 19; 3) 25 ókyngreindar skýrslur AH um heilsufar: konur 11.500 karlar 5.900.
Höfundur skoðar sömuleiðis tístsíður (Twitter) á vegum SÞ, þ.e. hvoru kyninu þær séu helgaðar (alþjóðlegar, þjóðlegar og svæðisbundnar). Niðurstaða: 69 fyrir konur, engin fyrir karla. Kvennastofnunin er stórtækust með um 60.000 tíst, hinar tísta u.þ.b. 10.000 til 12.000 sinnum.
https://zenondo.org/429881#.X Cmldj7SUk
Berglind Rós Magnúsdóttir er kvenfrelsunaruppeldisfræðingur, sem víða hefur sett mark sitt á samfélagið. M.a. fékk forsætiskvenfrelsari Íslendinga, Katrín Jakobsdóttir, hana í ritstjórn hóps, sem skrifaði Kynungabók, leiðbeiningar um kynjafræðikennslu í íslenskum skólum. Aukin heldur kom Berglind Rós að ritstjórn bóka um kvenfrelsunarrannsóknir, sem beinast að íslenskum skólum, Kynjamyndir í skólastarfi. Þar segir Berglind Rós m.a.:
Hér er gengið út frá því að hugtakið greind sé menningarlega og félagslega mótað hugtak sem eigi sér misjafna merkingu eftir menningu, umhverfi og hópum. með skírskotun til greindarhugtaksins hefur alls kyns misrétti í skólakerfinu verið réttlætt. Til að mynda fengu stúlkur og konur mun síðar en karlar aðgang að menntastofnunum því ekki var litið á þær sem skynsemisverur
Rannsóknir hafa sýnt að löng skólaganga og góður námsárangur stelpna virðist ekki nægja til að öðlast sams konar virðingu og völd og drengir þegar út í atvinnulífið er komið
Berglind Rós fræðir lesanda ekki um, hvaða rannsóknir er um að ræða. Það er vottur af sannleika í því, að greind mótist eftir umhverfi. Hins vegar er enginn fótur fyrir, að hún sé í eðli sínu misjöfn eftir kynjum, enda þótt hún dreifist mismunandi meðal þeirra.
Berglind Rós heldur áfram: Ekki er hægt að tala um hugtökin karlmennska og kvenleiki slíka tvíhyggju er hægt að rekja allt aftur til Aristótelesar [forngrískur heimspekingur] en hann lagði áherslu á að karlinn væri hið eiginlega kyn, viðmiðið, en konan aðeins ófullkomin mynd af manninum eða frávik frá viðmiðinu .
Talið var að karlinn stjórnaðist af skynsemi en konan af líkama og tilfinningum. Hann væri sterkur, aktífur og harður af sér en hún veikgeðja, hræðslugjörn og óvirk (e.passive). Þegar skólaganga kvenna var loks viðurkennd sem nauðsyn einkenndist menntun af þessum hugmyndum. (Sótt í pistil minn: Kynjamyndir í skólastarfi 6: Drengir, kvenvísindi og karlar í útrýmingarhættu.)
Þetta er reyndar staðlaður kvenfrelsunarfræðimannalestur á fræðum Aristótelesar, vitaskuld án tilvitnana eða upplýsingar um þá staðreynd, að fyrir 2500 árum eða svo, var frjóvgun meðal spendýra ekki þekkt. Hugmyndir Aristótelesar mótuðust af þekking hans samtíðar eins og gefur að skilja, þ.e. að stundum falli fræ í ófrjóa mold eða vonda, og spíri yfirhöfuð ekki. Þetta lýsir skilningi og lestri kvenfrelsunarfræðimanna á heimssögu og alvöru vísindum í hnotskurn. Skilningsljósið er sjálfgefin bábilja um kúgun karla, sprottin úr bækluðum hugsa nokkurra forsprakka þeirra, sbr. yfirlýsingu kvenfrelsunarráðstefnunnar í Seneca Falls árið 1848:
Í aðfaraorðum téðrar yfirlýsingar stendur: Saga mannkyns er saga um rangindi og valdarán af karla hálfu gagnvart konunni í þeim beina tilgangi að stofna til fullkominnar ógnarstjórnar yfir henni.
Forsprakki ráðstefnunnar, yfirstéttarfrúin, Elizabeth Cady Stanton (1815-1902), sagði m.a.: Karlinn er þrunginn tortímingu; harðneskjulegur [og] sjálfselskur. Hann unnir stríði, ofbeldi [og] sigurvinningi, miklast af sjálfum sér og leggur að fótum sér. Eins og í hinum veraldlega heimi sáir hann í siðferðið ósætti, glundroða, sjúkdómum og dauða. ... Yfirburðir kynferðis okkar sem kvenna eru óendanlegir.
Kvenfrelsunarfræðingar virða hins vegar ekki viðlits hugmyndir kennara Aristótelesar, Platós, um jafna þátttöku kynjanna í samfélaginu, þrátt fyrir kynjamuninn. Það hentar illa bábiljufræðunum eins og allt það, sem brýtur í bága við trúarbrögð þeirra.
Boðskapur Elísabetar varð grunnurinn að þeirri grimmilegu baráttu gegn karlmönnum, feðrum og drengjum, sem skipulögð var með svokallaðri annarri bylgju kvenfrelsunar. Hún var/er fjármögnuð af sömu öflum, sem vilja samfélagsskipan okkar og kynskilning feigan, m.a. annars svo auðveldi megi yfirráð yfir lýðnum og fækka mengandi mannkyni. Enda endurspeglast slíkar hugmyndir og barátta í kvenfrelsunarfræðum og kvenfrelsunarstjórnmálum, þ.e. karlfækkunar- og græningjastefnu. Það kemur varla á óvart, að VG og Katrín Jakobsdóttir séu þar í fremstu víglínu og hossað til lýðræðislega, óverðskuldaðra áhrifa af Sjálfstæðis- og Framsóknarflokki.
Krista Leighanne er dáður kvenfrelsari eins og Berglind Rós og Katrín Jakobsdóttir. Hún segir m.a.:
Sett er fram tillaga um frumkvæði til fólksfækkunar á heimsvísu. Hún mun á nokkrum áratugum leiða til þess, að karlmenn verði um það bil eitt til tíu af hundraði [mannkyns], í þeim tilgangi að stuðla að friði og grósku í veröldinni. Haldið verður upp á alþjóðlegan geldingardag karla. (Bill Gates vonast til, að bóluefnaframleiðendum takist að fækka mannkyni um 15% í þeirri bólusetningarhrinu, sem nú stendur yfir.)
Það er nefnilega svo, að: Dauðir karla ljúga ekki. ... Dauðir karlar nauðga ekki. ... Leiðin til hjarta karlsins liggur í gegnum brjósthol hans. ... Skotfæri eru af skorum skammti. Það eru ekki karlar. Og enn er af nógu að taka af skemmtilegum fróðleiksmolum úr kvenfrelsunarfræðunum.
Hérna skrifar Berlind Rós pistil fyrir RÚV um áttræða fræðamóður sína, Önnu Guðrúnu Jónasdóttur. Anna Guðrún fluttist til Svíðþjóðar með eiginmann, tvö börn, kennarapróf og reynslu í farteskinu og hefur búið þar æ síðan. (Það gæti verið ódýrara að ferðast með eiginkarla sína í farangrinum, en það fylgir ekki sögu Berglindar Rósar.)
Við lestur pistilsins er erfitt að átta sig á, hvor segi hvað, en mér skilst, að þessi mikli fræðimaður hafi samið kenningu um ástarkraftinn, sem karlar beita til að kúga konur.
Anna Guðrún flutti um þetta mikilvægt erindi á Íslandi 1985. Hafi ég skilið ruglingslegan orðavaðal rétt, eru eftirfarandi orð afmælisbarnsins:
Það verður að einangra hið kynferðislega frá allri annarri tilveru okkar og athöfnum það er erótíkin sjálf sem ég er að tala um. Með orðinu erótík á ég við miklu meira en þau kynferðislegu samskipti karla og kvenna sem eru forsendan fyrir framgangi lífsins. [ ]
Ég set mér fyrir sjónir að í erótíkinni leysist úr læðingi orka. Þessi orka hleður fólk ef svo má segja og hún færist einnig á milli fólks. Þetta hefur geysimikla þýðingu fyrir samskipti okkar við annað fólk og hvernig við skipuleggjum umhverfi okkar.
Við höfum líkamlega þörf hvert fyrir annað og þessi líkamlega þörf hefur áhrif á sálina. Á sama hátt höfum við sálræna þörf hvert fyrir annað og sálin býr í líkamanum.
Samkvæmt þeim [samfélagsnormunum] eiga karlar rétt á ást kvenna, umhyggju þeirra og athygli. Það er einnig réttur karla að láta undan þörfinni fyrir konur og þeir eru frjálsir að því að taka það sem þeir þurfa. Réttur kvenna er hins vegar sá að mega gefa af sjálfum sér. Frelsið og hinn óskráði réttur til að taka handa sjálfum sér er takmarkað. Karlar geta þannig stöðugt lagt hald á meira af lífsorku kvenna en sem svarar því sem þeir sjálfir láta af hendi rakna til kvenna. Með þessu orkustreymi frá konunum byggja karlar sig upp sem athafnasama þjóðfélagsþegna og þeir nota þessa tilvistarorku líka til að viðhalda og endurnýja yfirráðin yfir konunum.
Þá hef ég loksins fengið skýringu á eitruðu eðli karla og kúgun þeirra á ástkonum, dætrum, ömmum, langömmum, frænkum og vinkonum, frá upphafi vega: það er blessuð ástin, kúgunarástin, sem er sjálfur kúgunarkyndillinn. Ást karla hefur umhverfst í grimmd gegn konum. Skilningsleysi mínu virðast engin takmörk hafa verið sett.
Fraukurnar í ofbeldisiðnaðinum hljóta að staldra við og rýna enn á nafla sinn. Þyrftu þær að endurskoða trúarsannfæringu sína um eitraða karlmennsku í ljósi kenninga Önnu Guðrúnar? Líklega hafa karlar ekki hugmynd um þá vöggugjöf sína að vera fæddir nauðgarar og misyndismenn kvenna, samkvæmt útleggingum kvenfrelsunarfræðimanna. Ætli þeir séu með kúgunarástareiturduld?
Kvensálusorgararnir í ofbeldisiðnaði skattgreiðenda mættu líka hugleiða, hvort ekki mætti finna bóluefni við slíkri duld. Pfizer væri þá áreiðanlega til í búa til hræruna, ef Katrín okkar allra falaðist eftir því og faðmaði forstjórann ofurlítið eins og Úrsúla. Því framangreinda kenningu mætti túlka sem svo að unnt væri að beina kúgaðri kvennaást til frelsunar karla frá sjálfum sér, án þess að gelda þá eða drepa. Það er svo sóðalegt. Það gæti líka falist í því hagræðing, því enn greiða karlar almennt hærri skatt en konur.
Kenningin er merkilegt framlag til píslarsögu kvenna frá árdögum tegundarinnar, homo sapiens. Það hlýtur að koma að því, að Nóbelsnefndin veiti verðlaun fyrir framúrskarandi kenningar í kynja- eða kvenfrelsunarfræðum. Ég leyfi mér að trúa því, að hin ágæta fræðikona hljóti tilnefningu að minnsta kosti.
(P.s. Ég vissi hreinlega ekki, að hinn mæti kvenfrelsari, Berglind Rós, væri pistlahöfundur hjá RÚV, en tek að sjálfsögðu undir hamingjuóskir hennar.)
https://www.ruv.is/frettir/menning-og-daegurmal/2022-12-02-astarkrafturinn-skyrir-yfirrad-karla-yfir-konum?fbclid=IwAR2TrJHFUFMRZD7l__CbToh_TCuev4UIZd2EAo5Ui8kbXh3EkJ5Dl2BR9aM
Það eru almælt tíðindi, að karlmennskan sé á hverfanda hveli. Karlar deyða sig sem sjaldan fyrr. Hinir beygja sig kvenduftið, velkjast um í vímu eiturefna, drekka sig frá ráði og rænu, slæpast utangarðs ólæsir og óskrifandi. Þeir verða nábleikir stígi þeir inn í sjónmál kvenna, tapa reisn og missa niður um sig. Þeir áræða ekki að stíga í vænginn við konu af ótta við ásakanir um kynferðislegt ofbeldi. Þeir stunda því kynlíf hver með öðrum, fröken fimm eða munúðardúkkum. Hnappheldunni sneiða þeir hjá, enda kvendrottnunargildra orðin. Engin verða því börnin, enda yrðu þau hugsanlega frá þeim tekin. Það er auðveldast og notalegast að flýja á náðir mömmu, sem einu sinni sá þeim fyrir næringu og skjóli. Skjárinn veitir þeim spennu og nautn. Þeir verða að meinlausum kynleysingjum.
Úr því, að svona er komið sögu, er ekki úr vegi að rifja upp til fróðleiks orð hins gagnfróða norður-ameríska mannfræðings, David G. Gilmore, sem fyrir þrjátíu árum skrifaði bókina: Manndómur í deiglunni. Menningarleg hugtök um karlmennsku (Manhood in the Making. Cultural Concepts of Masculinity):
Öll samfélög veraldar greina á milli karl- og kvenkyns og má þá einu gilda, hvað fólgið er í annars konar siðboðum. [Sömuleiðis] gera öll samfélög stofnanabundna aðgreiningu hlutverka karla og kvenna. Það eru einungis fá samfélög, sem viðurkenna þriðja kynið, millikyn, eins og Cheyenne [norður-amerískur indíánaþjóðflokkur] berda [berdache, tveggja-anda fólk], Omanar saníta [xanith] og Tahítibúar mahúa [mahu]... [E]n jafnvel í þeim sjaldgæfu tilvikum, þar sem um er að ræða kynlaust fólk, verður hver einstakur að velja sér kynsamsemd (kynvitund) og lifa samkvæmt gildandi reglum um kynhegðun. Aukin heldur halda fest samfélaga í heiðri viðurkenndar hugsjónir - hugmyndir til leiðbeiningar og aðhalds um karl- og kvenmennsku. Á grundvelli þeirra er gildi fólks metið sem karl- eða kvenmanns. Kyntengdar hugmyndir eða fyrirmyndir verða oft og tíðum kjölfesta sálarlífsins eða vitundar flestra, verður jarðvegur sjálfsskynjunar og sjálfsvirðingar. (bls. 9-10)
[F]lestir samfélagsvísindamana væru á einu máli um, að um sé að ræða áberandi sameiginlega þætti í karlmennsku annars vegar og kvenmennsku hins vegar - þvert á menningaskil og án tillits til annars félagslegs fyrirkomulags. (bls. 10)
[R]aunveruleg karlmennska er annað og meira en karllíkami. [Hún er ekki] eðlislægt ástand sem verður til af sjálfu sér við innri þroskun. Um er að ræða háskalega og tilbúna stöðu (state), sem drengir öðlast í öflugri mótdrægni. ... [Þessi sannfæring] ríkir meðal fábrotnustu þjóða veiði- og fiskimanna, meðal bænda og fágaðra iðnaðarþjóða (urbanized). Hennar gætir í öllum álfum og alls konar umhverfi. Hún er virt meðal stríðsæsingaþjóða sem og þeirra, sem aldrei hafa deytt í bræði. (bls. 11)
Það er sjaldan svo, að ósvikin kvenmennska skapist við prófun eða sönnun í verki eða viðureign við hættulega andstæðinga eða tilþrifamikillar samkeppni fyrir allra augum, þar sem úrslit greina á milli sigurvegara og minnipokamanna. Miklu oftar er þannig litið á, að kvenmennska sé eðlislæg. Því er hún menningarlega fáguð og frjóvguð fremur en að standast þurfi voðapróf, duga eða drepast. (bls. 12)
Í nær öllum þeim samfélögum, sem mannfræðingar þekkja til, felst í hinni sönnu karlmennsku annað og meira en karlkyn sem slíkt. [Í sannri karlmennsku er fólgin] viðsjál og tilgerð staða, krefjandi ímynd, er hvetur til dáða; [ímynd sem] drengir og fullvaxta karlmenn þrá og þurfa að ávinna sér til að verða aðnjótandi hylli menningar sinnar. (bls. 17)
Manndómsvígslan er í raun fyrsti áfangi karlmennskunnar. Henni skal viðhaldið. Frammistaðan er stöðugt metin. Standi karlinn sig ekki í stykkinu er honum því núið um nasir, að hann sé deigur, kvenlegur eða barnslegur. Slíkur karlmaður er mannleysa kallaður, dási, ónytjungur, úrhrak, sorp, utangarðsmaður og þar fram eftir götunum. Hann er gerður að opinberu athlægi. Konur Mehinahu þjóðflokksins í Mið-Brasilíu hafa t.d. karla/elskhuga sína að háði og spotti, fái þær ekki fullnægingu. Útvegi þeir ekki mat er þeim meinað kynlíf.
Jafnvel þar, sem hið svokallaða þriðja kyn er við lýði er dæmigerð kven- og karlmennska skýrt aðgreind. (bls. 23)
En gugni karlarnir og leggi niður vopn í orrustu eða ef þeir nenna ekki að veiða, er sennilegt, að ættbálkurinn líði undir lok. Jafnvel í kynlíf og við getnað verður karlmaðurinn að sýna dug í sama skilningi. Karlar verða að taka frumkvæði í tilhugalífi, verða að smjúga inn í konur til að gera þeim barn. Í lífeðlislegum skilningi er einungis karlinum hætt við niðurlægjandi skömm við samfarir eins við fjáröflun og hernað. (bls. 120)
Í menningu norður-amerískra Gyðinga, þar sem konur hafa karla í hendi sér, er einnig að finna hugtak um hina sönnu karlmennsku: Sé eiginkona ánægð með karlinn sinn, er hann Mensch [maður] í hennar augum, ... [Það] merkir karl í krapinu [sannan karl]. Tengdamóðirin, sem er aðaldómari í málinu, gæti jafnvel tekið undir það. Maður með mönnum er hæfur, áreiðanlegur, fjársterkur og umfram allt hjálpsamur og tillitssamur við þá, sem honum eru háðir. ... Hinn sanni karl sýnir frumkvæði og ábyrgð, er óhagganlegur klettur. [Þar að auki] hefur hann feðrað frambærileg börn, séð sómasamlega fyrir fjölskyldu sinni og gaukað að konu sinni því, sem hún þarfnast (eða fremur því, sem hún girnist). (bls. 127)
Meðal þjóða Masai og Samburu [í Keníu og Tansaníu] felur hugmyndin um manndóm einnig í sér ættbálkinn, hugmynd um siðferðilegt þrek með rætur í skuldbindingu gagnvart markmiðum heildarinnar. Manndómur þeirra snýst því ekki einvörðungu um þrótt og hugprýði heldur siðferðilega fegurð, sem lýsir sér í fórnfúsri hollustu við þjóðarsálina. Manndómurinn rúmar þann mikilvæga skilning, að karlmaðurinn sé eingöngu metinn af afrekum sínum öllum og þau séu í raun eftirmæli hans [og orðspor]. (bls. 144-145)
(Birtist í Vísi 4. nóvember 2019)
Áratugum saman hafa karlar verið blórabögglar og skotspænir kvenna og hvítu riddaranna þeirra. Kúgun kvenna af karla hálfu, hið fólska feðraveldi, útskýrir flest það, sem miður fer í samfélaginu. Konur grípa oft og tíðum til karlkúgunarskýringa á eigin atgervisskorti, dugleysi, heilsuleysi eða áhugaleysi á því að bregðast við herhvöt ofstopakvenfrelsunarsystranna um að berjast á hefðbundnum vígvöllum karla. Mörgum þeirra finnst venjuleg karlasýsla greinilega leiðinleg (t.d. að þrefa um stjórnmál) eða tilgangslítil (t.d. að þrefa um svarta eða gráa sorppoka) eða hégómleg (t.d. að bora í veggi) eða þreytandi (t.d. múrverk) eða sóðaleg (t.d. sorphirða) eða einmannaleg (t.d. sjómennska).
Stöðug vansæld og þrálát kvein virðist oft og tíðum hinn rauði þráður í málflutningi kvenfrelsaranna. (Sökum minnisleysis endurtaka þær sömu ramakveinin með hverri nýrri kynslóð, t.d. frelsun geirvörtunnar, fullnægingu drusluþrárinnar og svo framvegis.) Stundum ofbýður þeim sjálfum: Það var á brjóstahaldabrennuskeiði kvenfrelsunar, að ein þeirra [kvenfrelsaranna] sagði við mig [þriggja barna móðir í fullu fjöri á framabraut]: Konur eru hræðilegir nöldrarar. Þær stynja yfir löngun sinni til að giftast; þær kveina vegna þess, að þær langar til að eignast barn; því næst kveina þær, því það sé svo leiðinlegt heima, langar aftur í vinnuna; síðan vola þær yfir því að skilja barnið eftir heima, fá sektarkennd. (Penny Vincenzi)
Konum er tamt að stofna eins konar kveinstafafélög, þegar tvær eða fleiri koma saman í sambandi við atvinnu eða menntun, Í kvenfélögum einkageirans t.d. hanga konur á kreddunni um glerþakið (undirokun karla í atvinnulífinu) eins og hundar á roði. (Slík kveinstafafélög eru móðgun við hin gamalkunnu kvenfélög, sem létu margt gott af sér leiða.) Kynbundið ofbeldi eða kynferðislegt ofbeldi eða barasta kyn-eitthvað, er um þessar mundir vinsælasta skýringin á vansæld kvenna.
Kvenfrelsunarforsætisráðherra vor, Katrín Jakobsdóttir, lýkur varla svo upp munni, að ekki tönnlist hún nauðsyn þess að uppræta meinta kúgun - og sérstaklega að vernda stúlkur gegn kynferðislegri ágengni drengja og karla. Ofbeldi kvenna gegn körlum og börnum er henni síður hugleikið sem og hörgull á kvenkyns trésmiðum og sorptæknum. Ójafnvægi kynjanna (samkvæmt jöfnunni fjörtíu-sextíu af hundraði) í stjórnum fyrirtækja liggur henni aftur á móti þungt á hjarta. Útrýmingu stéttar yfirsetumanna og kvenyfirráð í félagsþjónustu, barnavernd, kennslu og heilbrigðisþjónustu, lætur hún sér í léttu rúmi liggja. Jafnréttishugsun sem þessi er býsna dæmigerð. Svo misréttislegur jafnréttismálflutningar væri skoplegur, væri honum ekki stöðugt hampað í sumum fjölmiðla vitaskuld gagnrýnislaust sem stórisannleikur væri. (Jafnvel á fréttastofu RÚV, sem annars lofar beinskeyttri og mergbrotinni fréttarýni okkur öllum, nauðugum áskrifendum sínum, til aukins skilnings á mannlífinu.)
Í upphafi var kvenfrelsun kynnt sem barátta fyrir jafnrétti kynjanna. Nú snýst hún iðulega um hefnd og forréttindi handa stúlkum og konum, segir norður-ameríski sálfræðingurinn, Helen Smith. Hún heldur áfram: Einu sinni leit ég á mig sem kvenfrelsara, haldin þeim misskilningi, að kvenfrelsun fæli í sér jafnrétti kynjanna. Við erum þá að minnsta kosti tvö um þá skoðun.
Á heimavettvangi hefur VG ein stjórnmálahreyfinga á landsvísu kvenfrelsun á stefnuskrá sinni - eftir því sem best verður séð. Hinn atorkusami forsætisráðherra vor, formaður hreyfingarinnar, segir kvenfrelsun ástríðu. Það eru verulega slæm tíðindi, því þá er líklega endanlega loku skotið fyrir skynsemi, rökvísi og staðreyndir. Trúin blífur. Þegar skoðuð eru afrek VG á þessu sviði sem og málflutningur, virðist ljóst, að hér er um að ræða kvenforréttindabaráttu undir yfirskini jafnréttis. Karlfrelsun hef ég ekki heyrt bera á góma í VG herbúðunum.
Skrímslun karla og sérstaklega kynhvatar þeirra og kynlífs, hefur náð áður óþekktum hæðum. Kvenfrelsarar segja það jafnvel líknarverk að taka karla af lífi, þótt ótrúlega hljómi. Fordómafull skrímslun leitar meira að segja inn í löggjöf vestrænna þjóða. Nýverið var fórnarlambsskilgreining kvenna lögleidd af Alþingi. Áður samþykkti það bann gegn kaupum á kynlífsþjónustu, sem augljóslega var beint gegn körlum, svo og heimild lögreglu til að fjarlægja ofbeldismann af heimili sínu. Samkvæmt samantekt embættis lögreglustjóra á Suðurnesjum var þessari heimild einvörðungu beitt gegn körlum á tilteknu tímabili. Það er í sjálfu sér undarlegt í ljósi þess, að konur gera sig ekki síður sekar um heimilisofbeldi.
Lögleiðing karlandúðar á sér víðar stað. Á ástralska þinginu liggur nú fyrir frumvarp til laga þess efnis, að verði karlmaður gripinn með kynlífsdúkku, sem beri barnslegt yfirbragð, skuli það lagt að jöfnu við barnaníð og nauðgun. Refsa skuli fyrir þess háttar athæfi með nokkurra ára fangelsi. Í áliti með frumvarpinu gleymdist að geta kvenna, sem einnig stunda kynlíf með ungæðislegum brúðum. En þingmenn Ástrala hafa líklega meira skopskyn en Alþingismenn. Það er nefnilega einnig refsiverð háttsemi af hálfu föður að horfa of lengi á kynfæri barna sinna að dómi móður þeirra.
Í fjölmiðlum er um karla undantekningarlítið fjallað í neikvæðu ljósi eins og á Alþingi (og fleiri þjóðþingum). (Það er ævinlega athyglisvert að heyra hinn (nær) daglega óhróðursskammt RÚV). Staðalímynd karla er ljót og skemmir alla skynsamlega umræðu um jafnrétti kynjanna, skuldbindingu, virðingu og háttprýði. Douglas Laycock (f. 1948) lagaprófessor við háskólann í Virginíu í Norður-Ameríku, segir: [Þ]essar staðalímyndir ... eitra opinbera samræðu, brengla skilning á eiginlegri sundurleitni og minnkar líkurnar á því, að berja megi í brestina jafnvel þótt í smáu sé. Umræddar staðalímyndir tæra þræði gagnkvæmrar umhyggju og virðingar, sem heldur saman margbreytilegu samfélagi.
Það er djúpt sannleiksgildi í orðum Douglas, jafnvel þótt við tækjum undir skilgreiningu kvenfrelsarans, Camille Paglia, á karlmennskunni. Hún er óneitanlega um sumt skynsamleg: Karlmennskan er í eðli sínu ágeng, óstöðug, og í henni býr sprengikraftur. Hún er sömuleiðis mesta sköpunarafl í menningarsögunni. ... [Þ]að er föðurveldissamfélagið, sem hefur frelsað mig sem konu. Það er auðvaldssamfélagið, sem hefur veitt mér ráðrúm til frístunda, svo ég megi sitja við skrifborð og skrifa ... Karlar skópu heiminn, sem við búum í, og munaðinn, sem við njótum. ... Mannvirkjagerð er tiginn skáldskapur.
Kvenfrelsunarhlutdræg umfjöllun og skrímslun karlmanna hefur verið rannsökuð, t.d. í Ástralíu. Jim Macnamara ( f. 1951), prófessor í fjölmiðlafræði við tækniháskólann í Sidney, skoðaði tvö þúsund umfjallanir um karla og karlmennsku. Sextíu og níu af hundraði þeirra reyndust neikvæðar, einungis tólf af hundraði jákvæðar. Konur áttu meginhluta neikvæðu skrifanna og kvenfrelsunarhollir hvítir riddarar nokkra hlutdeild. (Að miklu leyti sú hin sama undirtegund karla, sem hóf upp raust sína á ég-líka-vakningarsamkomu ríkisstjórnarinnar í Hörpu nýverið.) Sú spurning hlýtur að vakna í huga skynsemdarfólks en til allrar hamingju skipa flestir þann hóp hver séu áhrif stækrar karlandúðar á ungviðið, ekki síst sonar- og dóttursyni, ömmu- og afastráka.
Jím segir: Áberandi neikvæð umfjöllun um karla og samsemd þeirra hefur fátt að bjóða drengjum, hvort heldur um er að ræða jákvæðar fyrirmyndir eða efnivið til að glöggva sig á, hvað felist í því að vera karlmaður og öðlast sjálfsvirðingu. ... Þegar upp er staðið gæti slík túlkun karlmennskunnar haft í för með sér vondar, félagslegar afleiðingar og jafnvel fjárhagslega byrði fyrir samfélagið á sviðum eins og heilbrigði karlmanna - og stuðlað að aukningu sjálfsmorða og upplausn fjölskyldna. Það leikur varla nokkur vafi á því, hvaða hugmyndir um karlmenn taka sér bólfestu í hugskoti barna: Djúpt í hugskoti mínu bærðist það hugboð, að karlar væru sennileg óargadýr, að það væri í eðli sínu hrollvekjandi að fæðast karlmaður. En það hefur ekki við rök að styðjast. Hvort tveggja vekur það vondar tilfinningar hjá körlum í garð eigin kyns og vekur tortryggni hjá konum. Sjálfri liði mér bölvanlega, ef helmingur mannkyns liti mig stöðugt hornauga. En slíkri hugmynd var auðvelt að vísa á bug, meðan ég naut aðstoðar kvenkyns sállæknis og [annarrar] konu til að fínmála hana. (Rachel Rabbit White)
[Þ]að sætir ekki undrum, að börn og foreldrar þeirra hugsi, að karlar séu hættulegir jafnvel þótt fullorðnir ættu að vita betur. Fjölmiðlar draga upp þá mynd, að karlar séu glæpamenn, sem ræna börnum, séu barnníðingar eða öfuguggar. (Helen Smith)
Kanadísku fræðimennirnir, Katherine Young og Paul Nathanson, hafa rannsakað fjölmiðlamenninguna í áratugi og sérstaklega þátt svonefndrar kynjafræði (e. gender studies, e. sexology) í mótun hennar. Forsenda þessara fræða er sjálfgefin, kúgun karla á konum. Á háskólastigi snúast kynfræðinámskeið um konur, sem berjast fyrir lífi sínu undir föðurveldisharðstjórn. Þessi viðhorf og nálgun felur í sér (1) að karlar séu gerðir að opinberum blórabögglum samfélagsins, ábyrgir fyrir öllu illu, þar með talin voðaverk kvenna, sem þeir hafa leitt á villigötur eða hrætt til undirgefni; (2) að konur séu opinber fórnarlömb samfélagsins og allt, sem gott þykir, er talið þeim til tekna, þar með talin góðverk karla, sem konur hafa snúið til réttrar trúar eða haft áhrif á; (3) að karlkyninu skyldi refsað, jafnvel saklausum einstaklingum þess, fyrir sekt gjörvalls karlkyns fyrr og síðar; (4) að kvenkyni skyldi bættur skaðinn, jafnvel einstökum konum, sem ekki verðskulda bætur, sökum níðingsháttar karlkynsins. Tveggja grundvallarviðhorfa gætir [í þessu sambandi]; tilgangurinn helgar meðalið og réttindi kvenkynsins eru einstaklingum þess æðri.
Þessi boðskapur endurspeglast í dægurmenningunni, segja Katherine og Paul. Frásögnin er ævinlega á þá leið, (1) að dyggðum prýddar kvenhetjur skunda til verndar hinu góða í mannlífinu og vitaskuld sjálfum sér; (2) að sérhver karlhetja er skert á vits- eða geðsmunum og ill að innræti; (3) að konur eru fórnarlömb karla, þar til þær ná hefndum; (4) að þar til hið sanna eðli karla hefur verið afhjúpað, kunna þeir að virðast trausts verðir, töfrandi og góðgjarnir; (5) að [k]vensöguhetjur eru ævinlega kvenfrelsarar eða konur tilbúnar til trúskipta í kjölfar vitundarvakningar um áföll í eigin lífi. [Samkvæmt kvenrannsókninni íslensku, sem ber heitið Áfallasaga kvenna, er fimmtungur tæplega þriðjungs kvenna (fleiri fengust ekki til þátttöku) sjúkdómsgreindur með áfallastreituröskun.] (6) Vondar eða geðveikar karlsöguhetjur eru ýmist drepnar eða látnar gangast undir skurðaðgerð. Aðrar karlhetjur eru á vetur setjandi að því tilskildu, að þær umhverfist til heiðurskvenna, þ.e. kvenna í karlmannslíki. Oft og tíðum er körlum minnihlutahópa hossað upp í þetta hásæti, svo lýðum megi kunnugt verða, að kvenfrelsarar berjist bæði gegn kyn- og kynþáttaskúrkum. (Það er reyndar tiltölulega nýtt í sögu kvenfrelsunarhreyfingarinnar. Kynþáttahatur og upphafning hvíta kynstofnsins var áberandi í árdaga hreyfingarinnar vestan hafs.)
Boðskap kvenfrelsunardægurmenningarinnar draga fræðimennirnir saman í þessu orðum: [Þ]að er ekkert í fari karla sem slíkra, sem gott telst eða ... boðlegt. Því má þá aðeins umbera, að gerist þeir konur (við líkamlega geldingu) eða tileinki sér kvensál (við greindarfarslega eða andlega geldingu). Í hnotskurn; þá einungis er karl góður, sé hann nár eða kona. Hvað stendur eftir, þegar öll einkenni karlsins hafa verið upprætt eða brotin niður með orðum (deconstruct), annað hvort bókstaflega eða með öðrum hætti? Einungis það, sem festir konur og heiðurskonur í sessi (affirm). Í heimi hér er ekkert rými fyrir karlmenn í sjálfum sér.
Vilja karlar slíkan heim? Vilja skynsamar, heilbrigðar konur slíkan heim? Er slíkur heimur hollur börnum okkar og barnabörnum?
Josephine Mesa, átján ára að aldri, var gift kona, tveggja barna móðir og ófrísk, þegar óhugnanlegur atburður átti sér stað í maí 1986. Eiginkarl hennar var landgönguliði í sjóhernum, tveim árum eldri.
Nú bar það við, að vegfarendur ráku augun í barnslík í sorpgámi, sem hræætur höfðu leikið illa. Böndin bárust að Josephine. Hún sagðist ekki bera kennsl á líkið frekar en faðirinn. En sannleikurinn kom í ljós. Móðirin hafði refsað syninum fyrir að drekka úr salernisskálinni. Hún barði drenginn til óbóta með drullusokki.
Síðar sagði Josephine réttinum frá erfiðum uppvexti við misnotkun og nauðganir frá hinum og þessum, innan fjölskyldu og utan. Dómari hafnaði því körfu ákæruvaldsins um ellefu ára fangelsi. Þess í stað var Josephine látin laus á fimm ára skilorði. Það var tekið af henni loforð um að skilja við eiginkarlinn, þiggja sállækningu, fá sér vinnu og snúa aftur í skólann.
Fljótlega flutti Josephine inn til nýs kærasta. Fyrr en varði varð hún ólétt aftur, en tókst að leyna því fyrir skilorðsfulltrúanum og sállækninum. Í raun hafði Josephine reglur skilorðsins að engu. En lögfræðingur hennar var þess fullviss, að hún færi ekki í fangelsi aftur. Hann sagði það mestu máli skipta í lífi Josephine að taka að sér að nýju yngsta barnið, sem nú var á forræði föðurins. Hún er ekki hættuleg yngsta barninu. Ég held, að hún geti verið eðlileg móðir eins og gerist og gengur, þar sem hún er ekki lengur undir áhrifum [fyrrverandi maka]. Ég held, að hann hafi orsakað dauða barnsins. Hann rak [móðurina] til þess brjálæðis, sem skýrir verknaðinn.
Algengasta réttlæting þess að sýkna mæður, sem drepa börn sín, er sú, að börnin þarfnist þeirra. (Warren Farrell)
https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1988-07-20-me-5840-story.html https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1986-06-01-mn-8861-story.html
Fyrir skemmstu (2021)var hleypt af stokkunum átaki um jákvæða karlmennsku. Í broddi fylkingar fer vinstri-grænn kynjafræðingur frá Háskóla Íslands, Þorsteinn V. Einarsson. Jafnréttissjóður veitti honum, m.a. með fulltingi Jafnréttisstofu, á annan tug milljóna til að fræða landsins börn um karlmennsku sér í lagi skaðvænlega eða eitraða karlmennsku.
Andhverfa hennar er sem sé jákvæð karlmennska. Sæunn Kjartansdóttir, sálgreinir, hefur reyndar í viðtali við RÚV kallað hana nýja karlmennsku, þ.e. karlmennsku, sem einkennist af því, að karlmenn sýni tilfinningar.
Átakið er ekki síður áhugavert vegna samsetningar bakhjarla og þátttakenda; Háskóli Íslands, kynjafræðideild, Stígamót, Kvennaáróðursdeild Sameinuðu þjóðanna á Íslandi (UN Women) og Píetasamtökin, sem eru áhugamannasamtök um vernd gegn sjálfsvígum.
Bleik var brugðið. Mér var ókunnugt um, að um væri að ræða kvenfrelsunarsamtök. Því er ekki ljóstrað upp á heimasíðu þeirra. Mér hrýs hreinlega hugur við tilhugsun um það viðmót, sem karlmönnum í sjálfsvíghugleiðingum hlýtur að vera sýnt á þeim bæ. Það er svipað því viðmóti, sem mætir þeim í ofbeldisgeiranum eða -iðnaðinum, þar sem kvenfrelsarar ráða ríkjum.
Hér tekur sem sé ríkisstofnun æðri menntunar, HÍ, höndum saman við alþjóðleg og þjóðleg áróðurssamtök á skattjötunni. Píetasamtökin eru þó undantekning.
Hjálagt er hlaðvarp með viðtölum áðurnefnds Þorsteins við fulltrúa þessara samtaka. Þorsteinn sjálfur er opinberun, viðtölin fróðleg bæði í ljósi efnis þeirra og málflytjanda.
Þorgerður Einarsdóttir, prófessor í kynjafræði við Háskóla Íslands, fræðileg kvenfrelsunarmóðir fjölda kvenfrelsara á Íslandi, segir: Hugtakið, jákvæð karlmennska á sér tvær fræðilegar stoðir. Fyrra sjónarhornið er jákvæð sálfræði. Í því skilningsljósi er skoðað, hvað karlmönnum sé fyrir bestu, svo þeim og öllum öðrum muni líða betur. Seinna sjónarhornið er gagnrýnin karlafræði, femíniskar kenningar. Þá er horft meira á valdatengsl kynjanna í stærra samhengi, svona meira samfélagslegra sjónarhorn
Þorsteinn spyr lærimeistara sinn, hvort það megi skilja sem samtal við toxic masculinity, eitraða eða skaðlega karlmennsku. Þorgerður játir því og segir: Karlafræðingarnir okkar, t.d. Ingólfur Ásgeir Jóhannesson, prófessor á menntavísindasvið við Háskóla Íslands, talaði um skaðlega karlmennsku, og hann útskýrði það þannig, að það væri aðallega tvennt, sem hann horfði á. Og það var annars vegar ofbeldi, beint og óbeint ofbeldi í hinum margvíslegustu birtingarmyndum, mjög margar birtingarmyndir.
Hitt snýr svona að vinnumarkaði, annars vegar kynjaskipting vinnumarkaðarins og fyrirvinnuhlutverk karla. Þeir sem sinntu því, væru að stuðla að samfélagi aðgreiningar, væru að stuðla að því, að karlar tækju ekki virkan þátt í heimilislífi og t.d. barnauppeldi. Það hefur auðvitað neikvæð áhrif á börnin, það hefur slæm áhrif á þá sjálfa, þeir missa bara af mjög miklu, og það ýtir undir þessa hefðbundnu sýn á vinnumarkaðinn, bæði að konur séu þar í aukahlutverki og kynjaskiptingu starfa.
Svo er fjallað um tvíhyggjuna [kynin tvö, karl- og kvenkyn], sem liggur til grundvallar allri skoðun á karlmennsku og því sem nemendur í kynjafræði eru uppteknir af; ofbeldi gegn konum og auka vinnuálagi á konur. Þorgerður lýsir að lokum hrifningu sinni af hugtakinu jákvæðri karlmennsku, því það auki líkurnar á því að fá karlmenn til að taka þátt í breytingu karlmennskunnar, svo hún megi verða jákvæð. Kristín Ólafsdóttir, talsmaður Píetasamtakanna, spyr Þorsteinn: Hvað viljið þið að gerist með þátttöku í þessu verkefni, þ.e. um jákvæða karlmennsku?: Við viljum jafnrétti, við stöndum algerlega með því. Við gerum það bara sem fólk og við styðjum allt sem færir okkur sem samfélag nær því og svona samkennd og samúð. Við erum öll í grunninn eins. Þannig að við vonum heitt og innilega, að þetta skili sér í því að menn, karlmenn, eða fólk, sem skilgreinir sig karlkyn, skilji, að það má gráta, það má gera það sem það vill tilfinningalega séð. Það eru ekki til konutilfinningar og karlatilfinningar og H-tilfinningar (?). Þetta er allt sama tilfinningin.
Marta Goðadóttir, kynningarstýra UN Women á Íslandi: Við erum náttúrulega sú stofnun Sameinuðu þjóðanna, sem vinnur að valdeflingu kvenna um allan heim og okkar starf lýtur aðallega að vitundarvakningu og fjáröflun hérna á Íslandi.
En við störfum í þágu UN Women á heimsvísu. Og þar er okkar verkefni náttúrulega að valdefla konur og stúlkur. Og það sem við höfum séð í okkar vinnu er, hvernig svona skaðlegar karlmennskur eru að þvælast fyrir okkur þar. Og þessi valdatengsl og baráttan eilífa við kynjakerfið og tvíhyggjuna, þar sem það eru einhvern veginn þessi viðteknu gildi, að karlmaðurinn sé viðmiðið og stúlkan, konan, sé frávikið. Og það er svona grunnurinn í okkar starfi, auðvitað. Við erum að berjast gegn þessu.
Marta hælir Þorsteini á hvert reipi fyrir það lofsverða framtak hans að upplýsa um margar karlmennskur. Og svo kemur umfjöllun um tvíhyggjuna, þ.e. um karlkyn og kvenkyn, sem samfélagskerfi: Við þurfum að gera svolítið samning við sjálf okkur óháð því, hvers kyns við erum sem einstaklingar. Vegna þess, að þessi tvíhyggja náttúrulega útilokar konur og alla aðra jaðarhópa.
Og hér segir Þorsteinn: Algjörlega, einmitt. Og spyr, hvað Marta vilji að komi út úr þessu sameiginlega átaki. Hún er afskaplega hrifin af því, að það sé nú talað um eitthvað jákvætt, en ekki alltaf eitthvað eitrað og skaðlegt, enda þótt það sé alveg fakta, en það er alveg rosalega mikilvægt að hafa uppbyggilegan tón í þessu, sem okkur langar til að breyta.
Og þetta snýst um hugarfarsbreytingu. Jákvæð karlmennska frelsar okkur öll undan höftum tvíhyggjunnar og þessu kynjakerfi, myndi ég segja. Vegna þess, að jákvæð karlmennska er ekkert annað en femínismi og viðurkenna hann.
Og viðurkenna fjölbreytileika, hafna þessum viðteknu valdatengslum, sem fylgja þessu blessaða feðraveldi, sem við erum dálítið undirokin af öll. Þetta eru ekki bara við konur og stúlkur eða önnur kyn en karlmenn, sem er undirokið því, þú veist.
Þetta er að hafa hræðileg áhrif á okkur öll. [Skoða áhrif] þessarar stöðluðu karlmennsku, svokölluðu skaðlegu karlmennsku, hvernig þetta er að hafa áhrif í skólakerfinu og stráka. Þetta er að auka sjálfsvígstíðni stráka og karla, fyrir utan það, að [við] konur, fáum heldur aldrei jöfn tækifæri. Við þurfum að taka á okkur alla þessa ógreiddu heimilis- og umönnunarstörf. Covid hefur sýnt okkur það, að þessi aukabyrði fellur harðar á konur. Það er náttúrulega kynbundið ofbeldi og me-too svipti algjörlega hulunni af því, sem við vissum mörg hver
Og það er það sem jákvæð karlmennska snýst um, að frelsa okkur frá þessu feðraveldi.
Hjálmar Sigmarsson frá Stígamótum veður á súðum lengi vel um, hvað Stígamót eru að gera. Svo dregur til tíðinda, þegar Hjálmar tjáir áhorfendum, að ekki sé unnt að tala um kynafbrot, nema að tala um gerendur, og að það sé menning okkar karla, þannig að við þurfum að tala um kynjakerfið, þannig að við þurfum að tala um karlmennskur. Við getum ekki talað um kynferðisofbeldi . án þess að tala um karlmennsku. [Jákvæð karlmennska], sem felur í sér stuðning og skilaboð til allra brotaþola. Til þess að geta tekist á við nauðgunarmenningu, á við kynferðisofbeldi og allt kynbundið ofbeldi og bara allt kynjamisrétti, þá þurfum við einmitt að skoða ræturnar. (Hjálmar þennan, sem er kynjafræðingur, tók kvenfrelsunarráðherra Framsóknarflokksins, Gunnar Bragi Sveinsson, með sér til Nýju Jórvíkur á jafnréttisþing, þ.e. rakarastofuþingið (Barbershop Conference) árið 2015.)
https://hringbraut.frettabladid.is/sjonvarp/karlmennskan/thattur-12-jakvaed-karlmennska/
Úthlutun úr Jafnréttissjóði fyrir yfirstandandi ár (2020) hefur nú átt sér stað. Hún er fróðleg eins og endranær.
Stjórn sjóðsins skipa: Elín Björg Jónsdóttir, formaður (líklega fyrrverandi formaður BSRB). Varamaður er Páll Þórhallsson (líklega lögfræðingur, formaður stjórnarskrárnefndar).
Auk þeirra: 1)Tryggvi Hallgrímsson, félagsfræðingur og sérfræðingur Jafnréttisstofu, sem m.a. hefur verið tíðrætt um me-too-byltinguna rétt eins og RÚV. Hafi ég skilið rétt, bendir hann á kvenfrelsunarleiðina til ljóssins í þeim málaflokki. Varamaður er Katrín Björg Ríkharðsdóttir (framkvæmdastjóri Jafnréttisstofu), menntunarfræðingur. (Jafnréttisstofa með Katrínu Björgu í fararbroddi stendur nú (ágúst) fyrir áróðursherferð um heimilisofbeldi á samfélagsmiðlum (fésbók), þar sem karlar eru skotspónninn.) 2)Þorgerður Einarsdóttir, félagsfræðingur, prófessor í kynjafræðum við HÍ . Varamaður Ingólfur Ásgeir Jóhannesson, menntunarfræðingur, prófessor við Menntavísindasvið HÍ, skrifaði m.a. bókina: Karlmennska og jafnréttisuppeldi árið 2004. Boðskapur hans er kunnuglegur. Breyta þarf karlmennskunni til að gera veröldina betri og byrja með nýrri námsskrá í skólakerfinu. Þess vegna m.a. þarf að kenna kynjafræði, sem einnig er mikið áhugamál forsætisráðherra.
Það kemur ekki á óvart, að í raun eigi Jafnréttisstofa þriðjungsatkvæðisrétt í stjórninni og kvenfrelsunardeild HÍ annan þriðjung. Þar sem kvenfrelsunar- og fóstureyðingaforsætisráðherra vor, Katrín Jakobsdóttir, skipar í sjóðsstjórn (eftir því sem ég best veit), er ekki ólíklegt, að formaður og varaformaður hennar séu hliðhollir kvenfrelsunarmálstaðnum eða VG, sem reyndar má leggja að jöfnu. En eins og alkunna er, er Jafnréttissjóður eitt óskabarna hennar og samkvæmt eigin yfirlýsingum táknrænn fyrir þá góðu samstöðu um yfirstjórnmálaleg efni, sem íslenskir Alþingismenn geta komið sér saman um.
Sjóðurinn var stofnaður til að minnast aldarafmælis kosningaréttar kvenna til Alþingis. (Líklega verður haldið upp á sams konar afmæli fyrir karlkjósendur, þegar bláu skattarnir verða samþykktir við Austurvöll, en karlar fengu flestir umgetinn kosningarétt um sama leyti og konur.)
Katrín hefur tögl og haldir í svokölluðum jafnréttismálum. Hún kom því til leiðar, þegar hún samdi við Bjarna og Sigurð Inga, að hún mætti valsa um þann völl að vild. Enda safnaði hún öllum þráðum í þessu efni á eigin hendur. Það er líka alkunna í þessu sambandi, að me-too- vakningin er orðin að eins konar viðauka við stjórnarsáttmálann.
Hin íslenska kvenfrelsunarríkisstjórn hefur aukinheldur lagt sig fram um að halda þeirri sefasýki á lofti, meðal annars með alþjóðlegum ráðstefnum kven- og karlkyns kvenfrelsara undir leiðsögn Höllu Gunnarsdóttur, jafnréttissérfræðings úr VG, sem var ráðin til starfa fyrir atbeina Katrínar. (Menntamálaráðherra, Lilja Alfreðsdóttir, hefði væntanlega valið Pál Magnússon (jafnvel þótt hann væri Framsóknarmaður), og fjármálaráðherra, Bjarni Ben II, hefði ekki ráðið Þorvald Gylfason.)
Í fríðum úthlutunarkvennahópi eru tveir karlar: Þorsteinn V. Einarsson, kennari og yfirlýstur kvenfrelsari, félagi í VG, fær 8 millur til að útbúa fræðsluhlaðvarp í samvinnu við Stundina og fræða íslenska unglinga um eitraða karlmennsku. Þröstur Olaf Sigurjónsson, viðskiptafræðingur og prófessor við HÍ, fær 1.7 milljón til að skoða konur og val til stjórna (Female and a Board Selection Process by Nomination). Svo er bara að vona, að ekki sé litað gler í því glerþaki.
Það er ekki heglum hent að ráða í eiginlegt inntak upptalinna rannsóknarverkefna, en grunnstefið virðist það sama og við fyrri úthlutanir; rétta þarf hlut kvenna með einhverjum hætti, sérstaklega þeirra, sem orðið hafa fyrir kynferðislegu ofbeldi. En jafnréttisdeild Landsspítala ætlar þó að feta í fótspor leikskólakennara fyrir aldarfjórðungi síðan og kynna sitt dæmigerða kvennastarf. Leikskólakennarar höfðu ekki erindi sem erfiði. Karlmenn eru örlítið brot leikskólakennarastéttarinnar.
Skemmtilegust er líklega rannsóknin á kynjajafnrétti á heimskautasvæðunum. Hver ætli verði niðurstaðan úr því? Eða þá rannsókn Rannsóknarstofnunnar í jafnréttisfræðum um samtvinnun jafnréttis og loftlagshamfara.
Kvenfrelsunarfræðingar hafa nefnilega nú þegar komist að því, að jöklar séu kynfólskulegir að sjá, að kjötát feli í sér kvenhatur og að bændur beiti kýr sínar kynferðislegu ofbeldi. Því er ekki ólíklegt að niðurstaða ofangreindra rannsókna verði eitthvað á þá leið, að karlar hafi lagt veröldina í eyði og misbjóði konum á heimskautasvæðunum. Þetta er svo sannarlega spennandi!
Það væri afar fróðlegt að sjá niðurstöður fyrri rannsóknarverkefna. Ég finn þess hvergi stað, að sjóðurinn setji nokkur skilyrði fyrir lúkningu eða niðurstöðum. Hvernig ætli skattpeningum okkar hafi í raun verið varið? Ég bíð spenntur eftir að heyra niðurstöðu rannsóknarinnar um kostnað af ofbeldi karla gegn konum, sem veitt var fjármagni til árið 2015.
Umræddri jafnréttisskopstælingu er lokið í bili. Síðasta úthlutun hefur farið fram. Það verður spennandi að sjá, hvað kemur í staðinn. Því jafnréttissinnar munu vafalaust kalla eins og öryrkjar: Það er nóg til af peningum, gleymið okkur ekki.
Eldri færslur
- Nóvember 2024
- Október 2024
- September 2024
- Ágúst 2024
- Júlí 2024
- Júní 2024
- Maí 2024
- Apríl 2024
- Mars 2024
- Febrúar 2024
- Janúar 2024
- Desember 2023
- Nóvember 2023
- Október 2023
- September 2023
- Ágúst 2023
- Júlí 2023
- Júní 2023
- Maí 2023
- Apríl 2023
- Mars 2023
- Febrúar 2023
- Janúar 2023
- Desember 2022
- Nóvember 2022
- Október 2022
- September 2022
- Ágúst 2022
- Júlí 2022
- Júní 2022
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021
Bloggvinir
Af mbl.is
Erlent
- Handtekinn fyrir njósnir í bandaríska sendiráðinu
- Hefur áhyggjur af notkun eldflauganna
- Herra Volvo er genginn
- Sakar dómstólinn um gyðingahatur
- Merkel segir Trump heillaðan af einræðisherrum
- Hótar Bretum og Bandaríkjamönnum
- Hættir við að reyna að verða ráðherra Trumps
- Segir að Rússar séu að nota Úkraínu sem tilraunasvæði
- Handtökuskipun á hendur Netanjahú og Gallant
- Leitar á ný mið eftir kolranga könnun