Bloggfærslur mánaðarins, febrúar 2023
Bandaríski blaðamaðurinn og spaugarinn, Lee Camp, er fáum líkur. Í þætti sínum um Nicaragua fer hann á kostum. Hann ber saman líf Bandaríkjamanna og íbúa Nicaragua á grátbroslegan hátt.
Bandarískir áróðursmeistarar finna íbúum og samfélagi í Nicaragua flest til foráttu. Viðskiptabann á þjóðina er réttlætt með mannréttindabrotum, sem þar eru algeng, og ófrelsið skelfilegt, að sögn bandarískra fjölmiðla. Meintir alræðistilburðir leiðtogans, José Daniel Ortega Saavedra (f. 1945), keyra fram úr hófi, samkvæmt sömu fjölmiðlum.
Það er líka ljóður á ráði þjóðar Nicaragua, að hún ætlar í samstarfi við Kínverja um að grafa nýjan skipaskurð milli Kyrrahafs og Atlantshafs. Og svo segir leyniþjónusta Bandaríkjanna, að sjálfur erkifjandi þeirra með hornin og klaufirnar, Vladimir Putin, stundi þarna skuggalegt ráðabrugg, skipuleggi jafnvel innrás í Bandaríkin.
Þrátt fyrir þetta mælist ánægjan með leiðtoga Nicaragua, Daniel Ortega (sem NBC fréttastofan ruglar saman við lepp Bandaríkjanna í Panama, Manuel Antonio Noriega), rúmlega tvöföld á við vinsældir Jóseps Biden; stjórnvöld í Nicaragua eru margfalt vinsælli en stjórnvöld í Bandaríkjunum.
Íbúar Nicaragua eru sagðir flýja fátækt og ánauð leiðtoga síns í flokkum. En 8.7 milljónir Bandaríkjamanna hafa flúið land hinna frjálsu og hugprúðu, sem státar af öflugu, ofbeldisfullu og stundum banvænu lögregluliði, hneppir milljónir manna í fangelsi, stundar nær linnulausan stríðsrekstur og ákærir fólk fyrir minnstu yfirsjónir eins og hatursorðræðu í gamanmálum. Um 16% Bandaríkjamanna eða rúmar 50 milljónir óska þess, samkvæmt endurteknum skoðanakönnunum, að flytjast búferlum, bara ef þeir gætu.
Og til að bæta gráu ofan á svart eiga íbúar Nicaragua heimsmet í áhyggjuleysi og hugarró, samkvæmt mælingum Gallup. Hvorki meira né minna en 73% þeirra skipa sér í þann flokk (en 67% Íslendinga). Enda þótt 37 milljónir vansælla Bandaríkjamann taki lyftiduft (þunglyndislyf) að staðaldri, komast þeir hvergi nærri íbúum Nicaragua í hamingju og hugarró. Og hvergi taka konur meiri þátt í opinberu lífi en þar. Það er ekki nema von, að gera þurfi árás á samfélag þeirra.
Þjóðin er fámenn, tæpar sjö milljónir. Nicaragua er staðsett í Mið-Ameríku og hefur eins og allflestar þjóða álfunnar þurft að glíma við þrálát afskipti stóra bróður, Bandaríkja Norður-Ameríku. Ríki í Mið-Ameríku og í Karabíska hafinu hafa oft og tíðum verið leppríki þeirra. Auðhringar Bandaríkjamanna hafa valsað um álfuna og arðrænt með stuðningi hersins og leyniþjónustunnar.
En nú vill svo til, að þrátt fyrir tilburði Bandaríkjamanna til litaskrúðsbyltingar árið 2018, þ.e. að beisla óánægju innanlands í þágu stjórnarbyltingar, hefur ekki tekist að velta leiðtoga þeirra af stóli. Þvert á móti nýtur Daníel ámóta vinsæla á heimavelli og dásadjöfullinn, Vladimir Putin, í Rússlandi, sem Bandaríkjamenn eru í þann mund að leggja að velli á vígvöllum Úkraínu.
Samtímasaga í hnotskurn: Daniel Ortega er sem sé leiðtogi Sandinsta þjóðfrelsishreyfingarinnar (Frente Sandinista de Liberación Nactional - Sandinista National Liberation Front NSLN). Hún hlaut nafn eftir frelsishetju þjóðarinnar í andófinu gegn hernámi Bandaríkjamanna (1927-1933), César Augusto Sandino (1893-1934). Hreyfingin var stofnuð 1962 af kennaranum, Carlos Fonseca Amador (1936-1976), og fleirum.
Frelsishreyfingin gerði uppreisn gegn gerræðislegri stjórn Somoza fjölskyldunnar. Þegar sá síðasti af þeirri ætt, Anastasio Somoza Debayle (1925 1980), lýðkjörinn, sagði af sér árið 1979, tók Daniel Ortega við völdum.
Somozaættin ríkti í skjóli Bandaríkja Norður-Ameríku. Þegar henni var velt af stóli árið 1979 hófu Bandaríkjamenn skæruhernað gegn þjóðinni. Ronald Wilson Reagan (1911-2004) setti á stofn sérstakan her til óhæfuverkanna, Contras.
Hernaður Bandaríkjamanna stóð yfir allan níunda áratug síðustu aldar. Alþjóðadómstóllinn (International Court of Justice) felldi dóm þess efnis, að hernaður Bandaríkjamanna bryti gegn alþjóðalögum. Þeir skelltu skollaeyrum við þeim dómi.
(Ég rek ekki minni til, að íslensk yfirvöld hafi fordæmt innrás Bandaríkjamanna eða lagt á þau viðskiptabann. Það myndu Katrín og Þórdís Kolbrún vafalaust gera í dag, enda þótt utanríkisstefna Íslendinga felist í að fylgja vinum sínum og velja sér þeirra lið, að sögn Þórdísar Kolbrúnar.)
Daniel Ortega var lýðkjörinn forseti 1984-1990, tapaði síðar fyrir Violetta Chamorro, en náði aftur kjöri árið 2007. Bandaríkjamenn voru viðriðnir þá kosningu. Forseti þeirra, Jimmy Earl Carter (f. 1924), hét því að virða stjórn Daniel.
https://news.gallup.com/opinion/gallup/467315/feels-personal-peace-earth.aspx https://www.newworldencyclopedia.org/entry/Sandinista_National_Liberation_Front https://www.britannica.com/place/Nicaragua/Ortegas-return-to-power https://www.bbc.com/news/world-latin-america-15544315 https://www.britannica.com/biography/Daniel-Ortega https://www.theguardian.com/world/2018/jul/08/nicaragua-president-daniel-ortega-attacks-coup-mongers-in-speech https://www.britannica.com/topic/Somoza-family https://www.telesurenglish.net/news/Live-from-Nicaragua-An-Uprising-or-a-Coup-book-20190717-0018.html https://www.theguardian.com/world/2006/nov/08/1 https://www.youtube.com/watch?v=2FyEXQoLz0k https://www.cnbc.com/2023/01/07/73percent-of-residents-in-this-country-say-they-are-always-at-peace.html https://www.youtube.com/watch?v=2jkaP5i8FWY
Í ljósi ofangreinds munar á atgervi og greind fólks af mismunandi uppruna og kyni, kemur varla á óvart, að jákvæð fylgni mælist milli almennrar greindar og árangurs í skóla og í starfi, viðbragðstíma, stærðar heila, getuviðbragða í heila (brain evoked potentials), sýrustigs í heila (pH level), efnaskipta í heila og hraða taugaboða (conduction velocity).
Gamall kennari minn, erfðasálfræðingurinn, Helmuth Nyborg (f. 1937), er meðal þeirra, sem í áratugi hefur rannsakað lífeðli og erfðir úr sálfræðilegu sjónarhorni (genetic psychology). Hann hefur látið mörg vísindaleg verk frá sér fara, m.a. Kynvaka, kyn og samfélag. Lífeðlisatferðisfræði (Hormones, Sex, and Society. The Science of Physicology). Hún er aðgengileg á vefnum (krækja neðan máls). Þýsk-enski sálfræðingurinn, Hans Eysenck ritar formála. Önnur bók Helmuth: Taugasálfræði kyntengds munar á heila og sérstakra hæfileika (The Neuropsychology of Sex-Related Differences in Brain and Specific Abilities), er einnig aðgengileg á netinu.
Grein, sem Helmuth skrifaði árið 2005, ber titilinn; Kynjatengdur munur á almennri greind g; stærð heila og félagsstaða (Sex-related differenes in general intelligence G, brain size, and social status), og birtist í vísindaritinu, Manngerð og einstaklingsmunur (Personality and Individual Differences). Tímaritið hefur um fjögurra áratuga langa vísindalega birtingarsögu.
Almenn niðurstaða: Þegar réttri aðferð er beitt kemur í ljós stigvaxandi forskot karla í efri þrepum g-greindar. Það tengist umfangi heila, og útskýrir, alla vega að hluta, algilda drottnun karla í samfélaginu.
Rannsóknarniðurstöður Helmuth ollu miklu fjaðrafoki, sem lyktaði með, að hann rekinn úr starfi 2006. Brottvikningin var þó dregin tilbaka, þar sem vísindamaðurinn var um það bil að fara á eftirlaun. En engu að síður var hann sakaður um ámælisverða fræðimennsku (grov videnskabelig uredelighed). Forstöðumaður sálfræðiskorar lét hafa eftir sér: Helmuth Nyborg starfar hvorki samkvæmt gildismati skorarinnar, né fellur hann að þeirri mynd, sem við viljum sýna af skorinni.
Sex árum síðar urðu svipaðar hræringar, þegar Helmuth birti í nefndu tímariti, greinina, Hnignun vestrænnar menningar: Tvöfalt tilslökunarúrval í anda kenninga Darwins (The decay of western civilization: Double relaxed Dawinian selection), þar sem hann komst að þeirri niðurstöðu, að tilflutningar fólks frá Miðausturlöndum gætu haft áhrif til lækkunar á greind landslýðs.
Skemmst er frá því að segja, að smávægilegar villur fundust í gögnum Helmuth, sem hann hafði forgöngu um að leiðrétta, en breyttu ekki niðurstöðum. Fyrir rétti árið 2016 var hann sýknaður af öllum ákærum og honum greiddar bætur.
Umræður, meðan á hremmingunum stóð og í kjölfar þeirra, eru athygliverðar fyrir margra hluta sakir. T.d. fullyrtu kvenfrelsarar, að greindar- eða hæfileikapróf væru hönnuð af körlum (sem í aðalatriðum er rétt) til að réttlæta með vísindalegum hætti kúgun kvenna. Í leiðara í dagblaðinu, Stjórnmálin (Politikken) var talað um hneyksli, árás á konur. Vísinda- og tjáningarfrelsi bar einnig á góma.
Eðlisfræðingurinn, Benny Lautrup, prófessor við Niels Bohr stofnun Kaupmannahafnarháskóla, skrifaði t.d. í Jótlands-Póstinn (Jyllands-Posten): Hefði Nyborg komist að þeirri niðurstöðu, að greindarmunurinn væri konum í vil, hefði hann trúlega aldrei verið ákærður fyrir fúsk. Það er hið þverstæðukennda [í málinu]. Málið minnir á ofsóknir (processer) í Ráðstjórnarríkjunum, þar sem öllu valdakerfinu var beitt til að berja vísindamann einn á báti til hlýðni við stjórnmálarétttrúnað samtímans.
Eins og flestir vita nú orðið ríða kvenfrelsunarfræðingar röftum í samfélögum, embættiskerfi og ríkisstjórnum, með þá kenningu sína, að kyn sé eins og önnur fyrirbæri einungis hugarfóstur eða hugarfar, þ.e. hugsmíði. Því geti fólk valið sér kyn.
Helmuth hefur þráfaldlega bent á þær ógöngur, sem kvenfrelsunarbaráttan við æðri menntastofnanir hefur stefnt vísindum í. Hann skrifaði til að mynda, ásamt Emil O.W. Kirkegaard, grein í Politikken þann 6. janúar 2021. Þeir segja m.a.:
Konur og karlar hafa ævinlega valið mismunandi menntun og störf. Kynjafræðimennirnir segjast vilja breyta því. Frá lokum síðustu aldar hefur verið gaukað að þeim ógrynnum fjármuna (millioner) til að stuðla að jafnrétti meðal kynjanna. En í grundvallaratriðum er kynjamunurinn óbreyttur.
Það vekur gagnrýnar spurningar. Gerðu þér t.d. í hugarlund hið óhugsandi: Gæti hrikt í grunnstoðum kynjajafnréttishugmyndafræðinnar eins og hún leggur sig? Grundvallast hún á röngum forsendum? Gæti munur á kynjahlutverkum verið af hinu góða? Sé svo, hafa þá kynjafræðingarnir eytt takmörkuðu rannsóknafjármagni til einskis í áratugi? Hefur einhver, sé þannig í pottinn búið, dug í sér til að taka óhjákvæmilegum afleiðingum og beita á nýjan leik vísindum við rannsóknum á muni kynjanna? Höfundar segja enn fremur:
Innleiða skal þvingunarkvóta meðal leiðtoga í atvinnulífinu og víðar. Framleiða skal fleiri skýrslur í anda kvenfrelsunar og kynna enn þá fleiri skjalarannsóknir [arkivforskning þ.e. andstætt við vísindi, byggð á athugunum, raunvísindi]. Gagnrýnendur framsækinna áætlana skulu tugtaðir af menntunarráðgjöfum, vinstri skakklappaherforingum í háskólunum eða reknir.
Er það ekki tímanna tákn, að sú fræðigrein, sem flestir fjölmiðla í veröldinni hafa sótt sannleik í um veirufárið, sé pantað svindl frá sóttvarnaryfirvöldum Bandaríkjanna? Ritstjóri hennar var meira að segja sjálfur æðsti veiruprestur Bandaríkjanna og Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar (World Health Organization), Anthony Fauci, og aðalhöfundur hennar, Kristian G. Andersen, starfsmaður sama heiðursmanns.
Hver lygin hefur rekið aðra um rannsóknir á tilurð veirunnar, áhrif hennar, meinviðbrögð hinna bólusettu, þar sem hjarta- og krabbamein eru árberandi, andlát af völdum bólusetninga og viðbrögð yfirvalda og hagsmunatengsl við framleiðendur.
Það fjölgar stöðugt í hópi marktækra sérfræðinga, sem vara við bólusetningum, bæði við covid-19 bóluefnum og öðrum bólusetningum, sem lyfjaiðnaðurinn þrýstir á um. Það heyrast stöðugt háværari kröfur vammlausra vísindamanna og almennings um afhjúpun leyniskjala, leyniaðgerða stjórnvalda og hagsmunatengsla þeirra.
Krafist er skýringa á sviptingu lýðréttinda og njósnum. Það er víða, sem pottur í brotinn í því efni. Norska leynilögreglan skráir andmælendur bólusetninga, rétt eins og leyniþjónusta Ísraels, Kanada, Bandaríkjanna og víðar. Veirunjósnir voru stundaðar á Íslendingum á tímabili. Hvað varð um þau gögn?
Stjórnvöld auka sífellt eftirlit með þegnunum. Heilbrigðiskerfið býr nú þegar yfir viðkvæmum upplýsingum og yfirvöld dómsmála herða stöðugt róðurinn með tilliti yfir vöktunar og eftirlits með almenningi, sem og heimilda handa lögreglu til notkunar ofbeldisbúnaðar. Hvað skráir íslenska leynilögreglan í raun?
Samtímis auknu eftirliti ríkisvaldsins herðir alþjóðaauðvaldið og Alþjóðaheilbrigðisstofnunn takið á þjóðum heims. Hún er hvergi nærri af baki dottin við þá ráðagerð, að öðlast alræði yfir heilsu manna í veröldinni.
Alþjóðaheilbrigðisstofnunin lætur heldur ekki sitt eftir liggja við að viðhalda blekkingum um faraldurinn, sem hún ýtti úr vör. Hún hefur nú samið handbók um, hvernig megi fela afleiðingar bólusetninga og þeirra viðbragða, sem hún stjórnaði.
Stofnunin óttast, að þegar fólk sjái í gegnum bólusetningalygarnar, muni það rísa öndvert gegn yfirvöldum, sem hafa misst allan trúverðugleika. Þessi merka handbók heitir: Bólusetningakreppuhandbókin þrepskiptar leiðbeiningar um þjóðlegar ónæmisáætlanir (Vaccine Crisis Communication Manual a step-by-step guidance for national immunization programmes). Markmiðið með handbókinni er að leiðbeina stjórnvöldum við að endurreisa traust þegnanna á bólusetningum.
Í nýlegri grein, Hvernig sjúklingar létust fyrir gróða (How COVID Patients Died for Profit), segir bandaríski læknirinn, Joseph Mercola, á þessa leið:
Þegar í maí 2020 var ljóst, að sú lækning að stinga sjúklingum í öndunarvél, stappaði nærri dauðadómi í sjálfu sér. Á bilinu 50 til 86% covid-sjúklinga, sem fengu þessa meðferð, létust. Í sama mánuði höfðu læknar komist að því, að súrefnisholpípa í nefi, meðan sjúklingur lág á grúfu (cannulas and proning), var árangursríkari aðgerð en öndunarvél. Það var hugmynd Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar, að með öndunarvél mætti takmarka loftúðasmit og vernda þannig aðra sjúklinga og starfsmenn. Með öðrum orðum var sjúklingum fórnað til að vernda aðra. Þegar þess er gætt, að margir covid-sjúklingar voru sjúkdómsgreindir á grundvelli ómarktæks, jákvæðs PCR prófs, verður þessi lækning enn þá rangsnúnari fyrir bragið. Sjúkrahúsin (í Bandaríkjunum) fengu auk þess dágóðar tekjur af því að sjúkdómsgreina fólk með covid-19 veiruna og stinga þeim í öndunarvél.
Ísraelskur sérfræðingur um lyfjaöryggi, Retsef Levi, segir:
Bólusetningum á að hætta, því þær hafa í för með sér fordæmalaust tjón, þar með talin andlát barna og unglinga. Sannanir eru ríkulegar og órækar, þess efnis, að mRNA bóluefnin hafi í för með sér alvarlegt tjón [ ], sérstaklega meðal hinna ungu.
https://steigan.no/2023/02/har-jeg-lost-en-folkehelseinstituttgate/?utm_source=substack&utm_medium=email https://www.nature.com/articles/s41591-020-0820-9 https://brownstone.org/articles/biomedical-security-state-british-edition/ https://steigan.no/2023/02/representantenes-hus-i-usa-vedtok-lov-som-avslutter-to-ar-med-grunnlovsstridig-maktovergrep/?utm_source=substack&utm_medium=email https://steigan.no/2023/02/og-na-er-jeg-ogsa-dette-en-ekstremist/?utm_source=substack&utm_medium=email https://brownstone.org/articles/the-west-must-never-again-go-totalitarian/ https://expose-news.com/2023/02/02/ardern-caused-33x-increase-excess-deaths-with-mandatrory-covid-vaccination/ https://brownstone.org/articles/amendments-who-ihr-annotated-guide/ https://brownstone.org/articles/covid-insider-farrar-and-his-eugenics-agenda/ https://brownstone.org/articles/it-all-began-with-fear/ https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/352029/WHO-EURO-2022-3471-43230-60590-eng.pdf https://expose-news.com/2023/02/02/investigation-into-bhf-for-suppression-data/ https://mail.google.com/mail/u/0/#trash/FMfcgzGrcPPGWpNZdNxbCkVMzHfPTSnB https://www.hartgroup.org/joint-open-letter-to-charity-commission/ https://www.hartgroup.org/an-independent-review-of-vaccine-safety-is-urgently-required/ https://www.hartgroup.org/we-rightly-mourn-the-dead-but-mustnt-forget-the-disabled/ https://nyheter.swebbtv.se/professor-israel-morklagger-information-om-vaccinets-biverkningar/ https://twitter.com/DrAseemMalhotra/status/1619943713874259974 https://mail.google.com/mail/u/0/#inbox/FMfcgzGrcPPGFFMzlrZNRsMhNnNwXRXq https://articles.mercola.com/sites/articles/archive/2023/02/02/covid-lab-leak.aspx?ui=50823ccf152775dc8e8154c0ff79da522ef0aa959b384df904857f2fc49c6730&sd=20221129&cid_source=dnl&cid_medium=email&cid_content=art1ReadMore&cid=20230202&cid=DM1338917&bid=1710655680 https://articles.mercola.com/sites/articles/archive/2023/02/01/how-covid-patients-died-for-profit.aspx?ui=50823ccf152775dc8e8154c0ff79da522ef0aa959b384df904857f2fc49c6730&sd=20221129&cid_source=dnl&cid_medium=email&cid_content=art1HL&cid=20230201_HL2&cid=DM1338276&bid=1709638840 https://nyheter.swebbtv.se/professor-vaccinet-det-storsta-fiaskot-nagonsin-maste-stoppas-omedelbart/ https://twitter.com/DrAseemMalhotra/status/1619943713874259974 https://twitter.com/RetsefL/status/1619945525670981632?ref_src=twsrc%5Etfw
Það er eðlislægur munur á greind og þroska karla (karldýra) og kvenna (kvendýra), rétt eins og kynþátta. Bandaríski þróunar- og vitþroska sálfræðingurinn, David Cyrril Geary ( f. 1957) hefur fjallað um þennan mun í bók sinni, Karlkyn, kvenkyn: þróun kynjamismunar manna (Male, female: The Evolution of Human Sex Differences), sem kom út á vegum bandaríska sálfræðingafélagsins árið 2010. Hann segir m.a.:
Flæði kynvaka (androgen) á fósturskeiði hefur í för með sér meiri áhuga á því að handfjatla og leika sér að hlutum og virðist auðvelda nám í þá veru. Gagnaugablað (parieteal cortex) er virkt við beitingu verkfæra og við ímyndun - eins og snúnings til dæmis. Það gegnir einnig samhæfingarhlutverki við þá hluta heilans, sem virkjast við að grípa hluti og handfjatla þá. Þegar drengir hafa náð um sex vetra aldri virðist hægra heilahvelið hafa þroskast til sérstakrar rýmisgreindar. Hjá stúlkum býr þessi greind hins vegar í heilahvelunum báðum, að minnsta kosti fram á unglingsaldur.
Strax sem hvítvoðungar sýna drengir meiri virkni heldur en stúlkur. Þessi munur viðhelst fram yfir barnsaldur og lýsir sér í grófari hreyfileikjum. Það eru engin áhöld um það, að vélbúnaður og hreyfingar, tengdar honum, ásamt viðeigandi leikjum, vekja sérstakan áhuga drengja. Stúlkur með kynvakabrenglanir (CAH) leika sér að strákaleikföngum allt að því þrisvar sinnum lengur heldur en eðlilegar stúlkur.
Þykjustubardagar eða leikbardagar tíðkast hjá ungviði margra tegunda fremdardýra (apa). Hún er mest áberandi hjá karldýrum og tíðust, þar sem samkeppni karldýra er heiftúðugust. Sum bragðanna eins og bit, eru ásköpuð. Stimpingar, líkamleg ýgi og drottnun verða áberandi snemma á gelgjuskeiði drengja eins og hjá öðrum karldýrum. Leikir snúast oft og tíðum um afl, drottnunargirni og árás. Drengir/karlar búa yfir meira afli heldur en stúlkur/konur og kasta því lengra, hraðar og af meiri nákvæmni.
Þriggja ára gamlir hneigjast drengir til hópþátttöku fremur en tvímenningssamneytis. Um fimm ára aldur andar köldu gagnvart félögum annarra hópa. Sex ára mynda drengir stærri hópa heldur en stúlkur gera. Þeir keppa fyrir hóp sinn og samhæfa aðgerðir innan hóps samtímis því að rýna í gagnaðgerðir hins hópsins. Drengir eru stoltir yfir því að vera fulltrúar síns hóps og hvort heldur er um að ræða velþóknun eða vanþóknun félaganna, eru þeir hvattir til dáða fyrir hópinn.
Drengir/karlar skapa sér stærra lífsrými en konur, þ.e. hætta sér fyrr lengra að heiman, t.d. í tengslum við veiðar, makaleit eða staðháttakönnun. Rannsókn á ferðum kvenna og karla, sem hvort tveggja náði til samfélaga veiðimanna-safnara og iðnaðarsamfélaga nútímans, bendir til, að karlar ferðist allt að fjórum sinnum lengra, heldur en konur yfirleitt. Rannsóknir benda til, að drengir/karlar eigi auðveldara með að átta sig á umhverfinu, m.a. dýpt þess og afstöðu (þrívídd), rata, leggja staðhætti og staðsetningar á minnið, og smíða verkfæri. Þessi hæfni á sér trúlega samsvörun á sameiginlegum heilasvæðum.
Rannsóknir gefa vísbendingu um, að konur styðjist í meira mæli við tungumálið, þegar þær reyna að átta sig og rata um tiltekið umhverfi. Karlar reiða sig aftur á móti á sjón og rýmisgreind. Á unglingsskeiði og snemma á fullorðinsaldri sýna flestir drengja þá þegar yfirburði við lausn þrívíddarverkefna. Hins vegar skara stúlkur fram úr í ákveðnum þáttum rýmisminnis, t.d. staðsetningu vaxta í umhverfinu og greiningu fínni tilbrigða litrófsins.
Líkt og hjá mörgum fremdardýrum öðrum (öpum) sýna stúlkur aukinn áhuga á ungabörnum og eldri börnum á gelgjuskeiðinu. Þetta gæti verið tengt aukningu kynvaka (estrogen) á þessu tímabili. Leikir þeirra snúast um oftar en ekki um tengsl, fjölskyldu og uppeldi barna.
Munur karla og kvenna endurspeglast einnig beinlínis í greindarprófunum. Greind hefur mælist heldur hærri hjá drengjum að meðaltali, og almennt mælast drengir oftar á endimörkum bjölludreifingarinnar en stúlkur.
Drengir eru almennt næmari fyrir umhverfi sínu eins og minnsta var á. Það gæti stuðlað að þroskun heilans og greind. Áhaldasmíði er einnig miklu algengari hjá körlum og drengjum á fyrri þróunarstigum heldur en konum svo og leikni í að beita þeim.
Í skóla virðist náttúrufræði, vélfræði og tæknifræði, höfða fremur til drengja heldur en stúlkna. Frammistaða í stærðfræði er breytileg og að litlu leyti betri. Lestur heillar drengi síður en stúlkur. Þeim er einnig hugleiknari tækni, samkeppni (í íþróttum) og stjórnmál.
Nokkur tilbrigði vitsmuna eins og almenn greind og rýmisgreind, ofar meðallagi, stærðfræði og vélfræði, auðvelda nám í raun- og tæknigreinum. Karlmenn búa oftar yfir nefndum vitsmunum. Mælingar sýna yfirburði karla á bilinu frá 2:1 að 5:1.
Fyrir um það vil einni öld síðan birtust fyrstu rannsóknarniðurstöður þess efnis, að stúlkur væru ánægðari í skóla og stæðu sig betur en piltar. Einkum á þetta við um skrift, málfræði, réttritun og lestur í minna mæli þó. Tíu ára gamlar yfirlitsrannsóknir á sama efni víðsvegar um veröldina, staðfestu þá niðurstöðu. Skipulag skóla virðast henta stúlkum betur.
Karlar mælast auk þess miklu fleiri í námunda við efsta þrep mælistigans á öllum sviðum eðlis- og efnafræði. Greind kvenna, sem nema áðurgreind fög, er jöfn karla. Þær eru einungis færri. Það er ástæða til að ætla, að þennan mun megi að einhverju leyti rekja til kynvals tegundarinnar, þar sem hann tengist rýmisgreind og áttvísi. Sama má segja um meiri áhuga pilta á heimi hluta og tækni. Þó gæti félagslegur eðlismunur kynjanna haft meiri áhrif en sjálfur vitþroskinn.
Rannsóknir skömmu fyrir síðustu aldamót bentu ákveðið til kynjamunar, hvað starfsval snertir. Ungar konur tóku stefnu á heimilisstörf, listir, ritstörf, félagsþjónustu og skrifstofustörf, en ungir karlar höfðu meiri áhuga á viðskiptum, lögfræði, stjórnmálum, stærðfræði, raunvísindum, landbúnaði, íþróttum og vélfræðum.
Stærðfræðinemendur snemma á þrítugsaldri, sem stefndu á æðra nám, vöktu athygli. Í þessum hópi voru karlmenn áttfalt fleiri heldur en konur. Skýringuna er trúlega að finna í öðruvísi áhuga karla og kvenna. Í því sambandi er áhugavert, að jafnvel þótt konur standi sig með ágætum í náminu og þeim séu boðin vellaunuð störf að námi loknu, heltast þær úr starfsframalestinni á fertugsaldri og kjósa að sinna heimili og börnum.
Hvað stærðfræðinámi viðkemur er almennt óverulegur munur á kynjunum, en þó virðast drengir hafa forskot á sumum sviðum rúmfræði og við úrlausn orðbundinna verkefna sérstaklega, þar sem gætir nýjabrums eða krafist er skilnings á rými. Mælingar á stærðfræðigáfu endurspegla mælingar á greind. Drengir raðast efst og neðst í stigann.
Félags- og tilfinningaþroski er einnig mismunandi. Stúlkur og konur eru nákvæmari í túlkun tilfinninga eins og þær birtast í svipbrigðum í andliti, líkamsstöðu og raddbrigðum. Þessi munur kynjanna kom í ljós við rannsóknir víða um heim.
Þetta er þó ekki alveg óbrigðult, því körlum lætur betur heldur en konum að greina reiðileg svipbrigði í ásjónu annarra karla. Þetta á sem sé ekki við um ámóta svipbrigði í andliti kvenna. Aftur á móti eru þeir næmari fyrir svipbrigðum í andliti kvenna, sem túlka má sem óbeit, ótta og depurð, heldur en í ásjónu kynbræðra sinna.
Í umfangsmikilli rannsókn Marco Del Gludice og félaga, sem birtist árið 2012, á manngerðarmuni kynjanna á alheimsvísu, kom m.a. þetta í ljós: Greinilegastur mældist munurinn annars vegar á næmi (sensitivity), hlýju (warmth) og kvíða, sem er meiri hjá konum, og hins vegar á skapfestu (emotional stability), drottnunargirni (dominance), regluvitund (rule-consciousness) og árvekni (vigilance), sem er meiri hjá körlum.
Á Vesturlöndum hefur það lengi verið þekkt, að konum hættir fremur til depurðar en körlum. Í rannsókn Rosemary L. Hopcroft og Dana Burr Dradley frá 2007, sem náði til 29 landa vítt og breitt um heiminn varð niðurstaðan þessi: Niðurstöður sýna, að hvergi sé líklegt, að karlar hneigist fremur til þunglyndis en konur. Enda þótt vísbendingar séu um, að depurð sé alvarlegri þar, sem jafnræði [eða sanngirni, equity] kynjanna er áfátt, sýna niðurstöður stærri þunglyndisgjá milli kynjanna í samfélögum, þar sem gætir meira jafnræðis.
Eldri færslur
- Janúar 2025
- Desember 2024
- Nóvember 2024
- Október 2024
- September 2024
- Ágúst 2024
- Júlí 2024
- Júní 2024
- Maí 2024
- Apríl 2024
- Mars 2024
- Febrúar 2024
- Janúar 2024
- Desember 2023
- Nóvember 2023
- Október 2023
- September 2023
- Ágúst 2023
- Júlí 2023
- Júní 2023
- Maí 2023
- Apríl 2023
- Mars 2023
- Febrúar 2023
- Janúar 2023
- Desember 2022
- Nóvember 2022
- Október 2022
- September 2022
- Ágúst 2022
- Júlí 2022
- Júní 2022
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021