Þýska undrið, auðvaldið og Adolf Hitler. 2: Sögubjögun skrímslun og áróður

Á undanförnum áratugum hafa komið fram á sjónarsviðið sagnfræðingar og aðrir fræðimenn, sem grúska og grafast fyrir um rætur fyrirbæra og atburða. Staðreyndir vísa þeim veginn. En stundum er vissulega gildur ágreiningur um túlkun staðreynda.

Okkur er t.d. kennt, að Þjóðverjar hafi rænt og ruplað listaverkum þeirra þjóða, sem þeir báru sigurorð af. Bandaríski sagnfræðingurinn, Michael King, bendir hins vegar á, að Þjóðverjar hafi farið eins að í annarri heimstyrjöldinni og her (Friedrich) Wilhelm Viktor Albert II Þýskalandskeisara (1859-1941), í þeirri fyrstu; komið listaverkum í öruggt skjól.

Þjóðverjar eru nefnilega gamalgróin menningarþjóð. Því má við bæta að foringi þeirra í annarri heimstyrjöldinni, Adolf Hitler (1889-1945), var mikill unnandi lista og sjálfur góður málari og teiknari.

Það vekur athygli í þessu sambandi, að deild í bandarísku „Hernaðarskrifstofunni“ (Office of Strategic Services“ – OSS), sem síðar varð að Leyniþjónustu Bandaríkjanna (Central Intelligence Agency – CIA), rannsakaði „stuldinn.“ Deildin bar ábúðarmikið nafn; „Bandaríska deildin til rannsókna á listaverkaþjónaði“ (American Art Looting Investigation). Hún var að töluverðu leyti skipuð Gyðingum. OSS á eftir að koma frekar við sögu uppgjörs við Þjóðverja.

Okkur er líka kennt, að Adolf Hitler hafi sýnt sigurvegaranum í spretthlaupi, hinum blakka Jesse (James Cleveland) Owens (1913-1980), óvirðingu, á Ólympíuleikunum 1936. En Jesse hefur aðra sögu að segja:

„Þegar ég fór hjá í nálægð við Kanslarann, reis hann úr sæti og veifaði til mín. Ég veifaði á móti. Það var ekki Adolf Hitler, sem lítilvirti mig. Það gerði hins vegar Frank Delano Roosevelt [Franklin D.R. (1882-1945) forseti Bandaríkjanna]. Hann sendi mér ekki einu sinni skeyti.“

Sumir hafa greinilega skynjað góða útgeislun frá Foringjanum. Það á líka við um „konuna, sem kyssti Hitler,“ hina bandarísku Carla de Vries (1893-1985), eins og allar konurnar, sem féllu í stafi yfir kynþokka foringjans. Carla var að því spurð, hví hún hefði rokið á hinn „Útvalda“ eins og Dietrich Eckart (1868-1923), aðalhugmyndafræðingur þjóðernisjafnaðarmanna (nasista), kallaði Adolf. Hún svaraði:

„Hvers vegna, ég faðmaði hann einfaldlega vegna þess, að hann virtist svo vingjarnlegur og viðfelldinn. … Ég veit [svo sem] ekki, hvers vegna ég lét til skarar skríða. Ég hafði vissulega ekki skipulagt slíka uppákomu. Ég er bara hvatvís kona – ímynda ég mér.“

Hálfgyðingurinn, Helene Julie Mayer (1910-1953), fulltrúi Þjóðverja og silfurverðlaunahafi í skylmingum, lét þó duga að heilsa Adolfi með viðeigandi kveðju, „Sieg heil.“ Það gerðu einnig Gyðingarnir í þýska hernum.

Í framhaldinu reyni ég að styðjast við verk staðreyndasagnfræðinga í skilningsleitinni. Ég beini einkum sjónum að annarri heimstyrjöldinni í þeirri von, að það gæti m.a varpað skilningsljósi á hin skelfilegu stríð fyrir botni Miðjarðarhafs.

Þegar fjallað er um fyrsta og annað heimsstríð er morgunljóst, að Þjóðverjar eru skotspónninn, vondu karlarnir, sem nauðguðu mæðrum og létu börn þeirra berast á banaspjótum. En hvorugu stríðanna hrundu þeir af stað. Þeim var sagt stríð á hendur.

Eftir fyrra stríðið voru þeir gerðir að syndaselum, sveltir til að skrifa undir svívirðilega „ófriðarsamninga,“ sem í sjálfu sér „tryggðu“ framhaldsátök. Sigurvegararnir deildu og drottnuðu, bútuðu Þýskaland í sundur og óvirtu þýska menningu.

Í stríðslok stafaði Weimarlýðveldinu (þýska ríkinu – öðru ríkinu) ógn af sams konar byltingaröflum og komið höfðu rússneska keisaradæminu á hné fyrir atbeina gyðinglegs auðvalds Bandaríkjanna og Bretlands. Þau unnu t.d. gegn yfirvöldum þýska keisaradæmisins rétt eins og óvinaþjóðirnar. Keisarinn varð felmtri sleginn og rann af hólmi vegna yfirvofandi byltingar, óttaðist sömu örlög og frændi hans hafði hlotið í Rússlandi. Þar myrtu byltingarmennirnir keisarann og alla fjölskyldu hans.

Áður hafði morðalda gengið yfir Rússland/Evrópu og Bandaríkin, þar sem ríkisarfar og forystumenn þjóða voru myrtir með köldu blóði. Þar á meðal var franski forsætisráðherrann, Marie Francois Sadi Carnot (f. 1837), ráðinn af dögum árið 1894.

Þýska hernum tókst að bæla niður yfirvofandi uppreisn byltingarmanna (marxista) og Paul von Hindenburg (1847-1934) var gerður að forseta. Hann gerði formann þjóðernisjafnaðarmanna, Adolf Hitler, að kanslara, eftir nokkurn lýðræðislegan skollaleik.

Gyðingar voru áberandi í flokki uppreisnarmanna í Rússlandi og áberandi í rússnesku byltingunni. Það voru þeir einnig í Vestur-Evrópu, ekki síst í Þýskalandi, þar sem þeir frömdu ódæði (morð og íkveikjur), eftir að Adolf varð kanslari.

Í kjölfar kosningasigra þjóðernisjafnaðarmanna og útnefningar Adolfs sem kanslara, sóttu Gyðingar, honum fjandsamlegir, í sig veðrið. Lýst var yfir viðskiptastríði á hendur Þjóðverjum. Þar fór fremstur í flokki Gyðingurinn, Samuel Untermyer (1858 -1940), áhrifamikill í heimi banka- og stjórnmálamanna í Bandaríkjunum.

Samtímis voru unnin skemmdarverk á þýskum eignum, sbr. sprengingu Hindenburg loftfarsins í Bandaríkjunum.

https://rarehistoricalphotos.com/hitler-reacts-kiss-woman-1936/

Þýska undrið, auðvaldið og Adolf Hitler. 1: Söguritun og vitundariðnaður

(Þetta er fyrsti þáttur af fimmtán um efnið. Ítarlegur heimildalisti fylgir þeim síðasta.)

Vitundin mótast af þeim áhrifum, sem við verðum fyrir. Barnið lærir það, sem fyrir því er haft. Vitundin er að sumu leyti eins og hafið. Gárur á yfirborði hafa lítil áhrif á þunga strauma dýpisins. Dýpri viðhorf, þrungin sterkum tilfinningum, stjórna venjulega hugsun, gjörðum og túlkun. Viðbrögð eru því oft umhugsunarlítil, ósjálfráð. Markviss eða gagnrýnin hugsun kemur sjaldnast við sögu. Besta leiðin til að ráðskast með vitundina er því að sneiða hjá rökhugsun og þekkingu og senda tilfinningaþrunginn boðskap í síbylju niður í djúp hugans.

Dýpri viðhorf geyma almenningsvisku og skilning á veröldinni. Henni er venjulega miðlað og stjórnað af traustvekjandi yfirvaldi. Slík viska er jafnframt grunnstoðin í skilningi á okkur sjálfum. Sjálfsviska og -virðing eru samofin, grundvöllur þess að vera maður meðal manna. Við bregðumst öndverð við, þegar sjálfsálitinu er ógnað. Það á t.d. við um áreiti og upplýsingar, sem brjóta í bága við innrætta almenningsvisku eða rétttrúnað. Það eru algeng viðbrögð að vísa slíkri ógn á bug, skella við henni skollaeyrum, láta hana sem vind um eyru þjóta.

Öðru máli gegnir um upplýsingar frá yfirvaldinu. Það stjórnar með lögum, reglum og upplýsingagjöf, höfðar til almennings- og samvisku. Traust til yfirvalda er hluti hins ósýnilega samfélagssáttmála. Þegar mikið liggur við ýfa valdhafar samviskuna og vekja óttann. Þá verðum við auðsveip, þráum öryggi, lausnarorð, bjargráð. Þá erum við sérstaklega næm fyrir múgsefjun, beygjum okkur undir bjargvættisvaldið.

Kvikmyndagerðarhetja Þjóðverja á stríðsárunum, Leni Riefenstahl (1902-2003), kallaði fyrirbærið „undirlægjutómið“ (submissive void). Krafan um þjóðernisdýrkunin í myndum hennar var ekki samkvæmt skipun að ofan. Hún bergmálaði úr undirlægjutómi þjóðarsálarinnar.

Nóbelsverðlaunahafinn í bókmenntum, hinn breski Harold Pinter (1930-2008), lýsir svipuðu fyrirbæri, þegar hann ræðir utanríkisstefnu Bandaríkjanna eða öllu heldur áróður fyrir henni. Hann segir á þessa leið:

Grunnstoðir áróðursins eru rangfærslur, málæði og merkingarbrenglun tungumálsins. Þær eru afar sannfærandi, en eru í raun lygaþvættingur. En verulega áhrifaríkur áróður. Áróðurmennirnir sitja á peningasekkjum, búa yfir tækninni og hafa leiðir til að komast upp með áróðurinn – og það gera þeir.

Öryggisráðgjafinn og fyrrum leyniþjónustumaðurinn, Philip Giraldi, kallar þetta lygasmiðju.

Áróður ber þekkingu og gagnrýna hugsun ofurliði. Hjarðeðlið tekur stjórn. Þetta vita þeir, sem hafa múg- eða lýðstjórnun að atvinnu. Einnig laskaðar mannverur, siðleysingjar og yfirvöld, sem finna hjá sér þörf til að deila og drottna, ná heljar- eða hreðjataki á fólki, stela sjálfsvaldi þess.

Menntun og fjölmiðlun vega þungt í þessu sambandi. Áhrif auglýsinga og áróðurs eru þekkt. Bestur árangur felst í því, að virkja dýpri viðhorf og tilfinningar, for- eða undirvitund, og óttann við yfirvaldið. Því einsleitari sem fjölmiðlun er, því meiri líkur eru á velheppnuðum heilaþvotti.

Thomas Jefferson, forseti Bandaríkjanna, sagði eitt sinn (1807): „Um þessar mundir má engu trúa, sem í dagblöðunum stendur. Sannleikurinn sjálfur fær á sig tortryggilega mynd, birtist hann á síðum þessara menguðu miðla (vehicle). Raunverulegt umfang rangfærslnanna þekkja einungis þeir, sem búa yfir þekkingu á staðreyndum, sem kippa stoðunum undan lygum dagsins.“

Því miður er það svo, að hvorki blaðamenn, né sagnfræðingar, sem skrifa söguna á grundvelli fréttanna, skoða heimildir í kjölinn. Það á einnig við um þá, sem skrifa söguna á grundvelli tiltekinna hagsmuna eins og t.d. sagnfræðingarnir tuttugu, sem auðkýfingarnir, John. D. Rockefeller (1839-1937) og Andrew Carnegie (1835-1919), fengu til að skrifa bandaríska og alþjóðlega sögu. (Ari fróði Þorgilsson (1067-1148) skrifaði söguna fyrir íslenska höfðingjastétt.) En vissulega eru lofsverðar undantekningar.

Svokallað Knoll lögmál, kennt við bandaríska blaðamanninn, Edwin Knoll (1924-2011), um sannsögli fréttamanna, segir: „Allt, sem þú lest í dagblöðunum er heilagur sannleikur, nema þegar fjallað eru um það, sem þú þekkir frá fyrstu hendi.“

Einstöku sinnum rákust stríðshauknum, Winston Leonard Spencer Churchill (1874-1965), breska flotamála - og forsætisráðherranum, rétt orð á munn. Hann sagði t.d. hin fleygu orð: „Sannleikurinn er fyrsta fórnarlambið í stríði [og] sagan er skrifuð af sigurvegurunum.“

Annar stríðshaukur sögunnar, Napoleon Bonaparte (1769-1821), keisari Frakka, hafði enn þá frjálslegra viðhorf til söguritunar. Hann lét þessi orð falla: „ Hvað er sagnfræði (eða saga) annað en goðsögur, sem menn sammælast um.“

Hinn snjalli rithöfundur, Dan Brown, tekur í svipaðan streng. „Sagan er ævinlega skrifuð af sigurvegurunum. Þegar árekstrar verða millum menningarheima, er sá, er bíður lægri hlut, þurrkaður út, en sigurvegarinn skrifar sögubækur. Þær hefja til skýjanna eigin málstað, en smána hinn sigraða andstæðing.“

Því er ærin ástæða til að skoða söguskrif gaumgæfilega, fletta hulunni af staðreyndunum í villandi og rangsnúinni fjölmiðlaumræðu og sagnfræði, sem á henni er grundvölluð.

Það tekur algeríski heimspekingurinn, Malek Bennabi (1905-1973), sem var meðal mestu hugsuða Múhameðstrúarmanna tuttugustu aldar, undir. Hann segir m.a.:

„Enn er óskrifuð hin eiginlega saga nútímans, þar eð einungis hefur verið fjallað um hana á yfirborðskenndan hátt. Það þarf sérstakan hóp áhugamanna til að rýna leyndarmál og -dóma sögunnar (…) til að eftirláta kynslóðum framtíðarinnar réttmætar og áreiðanlegar upplýsingar um arfleifð eigin heimsmenningar.“

Kennsla við æðri menntastofnanir um Þriðja ríkið er oft og tíðum áróðri líkastur. En stundum malda sagnfræðingar í móinn. Christina Jeffrey, gaf svofellda umsögn um námskeið um efnið við Kennesaw háskólann í Bandaríkjunum:

„Námsskráin ber hvergi vott um jafnvægi eða hlutlægni. Jafnvel þótt sjónarmið nasista eigi ekki upp á pallborðið, en það sjónarmið engu að síður.“ (Hún var í rekin úr starfi við Bandaríkjaþing fyrir andsemítahyggju (anti-Semitic).)

Einn af skýrustu sagnfræðingum samtímans, hinn kanadíski Matthew Ehret, lítur á söguritun og -skilning sem stöðugar hræringar. Aflvaki þeirra eru hugmyndir um góðvild og illsku og gjörðir, sem af þeim spretta, og frelsið til að viðurkenna mistök, spillingu og lygar, sem oft og tíðum hafa yfirbragð sannleikans.

Vald fjölmiðla og bakhjarla þeirra, hefur varla farið fram hjá nokkrum manni á líðandi stundu, sbr. vitfirringu eins og kven- og kynfrelsun, stríð, veiru og loftlagshamfarir. Raunar mætti segja, að um vitundariðnað sé að ræða.

Rannsóknarblaðamaðurinn, Kristina Borjesson (1954-2023), sem rannsakaði TWA Flight 800 slysið í Bandaríkjunum fyrir um aldarfjórðungi síðan, komst fljótt að því, að það var maðkur í mysunni. Hún bjó yfir sannindamerkjum um samsæri margra stofnana á fleiri stigum stjórnkerfisins um að draga dul á raunverulegar orsakir slyssins. Hún hefur gert heimildarmynd um málið.

„Það var eins og í sögu Orwell 1984, umsvifalaus endurritun sögunnar átti sér stað. Það rann upp fyrir mér, hversu skelfilega auðvelt það er,“ sagði hún.

Ástralski blaðamaðurinn, John Pilger (1939-2023), tók í svipaðan streng:

„Blaðamennska snýst um að gera valdhafa ábyrga, spyrja óþægilegra spurninga, og ljá rödd hinum raddlausu. … Eiginlegur prófsteinn blaðamennskunnar er ekki einungis að skýra frá því sem gerist heldur hvers vegna það gerist. … Við störfum innan vébanda kerfis, sem er andsnúið sannleikanum.“

Það þarf ekki að skyggnast langt um öxl til að greina fleiri dæmi eins og t.d. árásina á tvíburaturnana í Nýju Jórvík (goðsögnin um öxulveldi illskunnar), innrásina í Írak (goðsagan um gereyðingavopnin), morðið á Kennedy bræðrunum, John Fitzgerald (1917-1963) og Robert (1925-1968), Yasser Arafat (1929-2004) og Yitzhak Rabin (1922-1995). Sannleiksfrömuðurnir (hin nýja stétt fact checkers) fjölmiðla, stjórnvalda og auðmanna, kalla þetta - eins og Leyniþjónusta Bandaríkjanna - samsæriskenningar.

Það er mikilvægt að kunna skil á staðreyndum og draga merkingarbærar ályktanir af þeim. Sérstaklega á þetta við um atburði eins og heimstyrjaldirnar tvær – eða tvo fyrstu þætti yfirstandandi styrjaldar – sem mótað hafa allt mannlíf í veröldinni. Það er áríðandi að gera sér grein fyrir samhengi sögunnar og umfram allt að greina hreyfiöfl hennar og orsakir.

Áróður endurspeglast stundum í orðanotkun. Fáir gera sér t.d. grein fyrir því, að orðin, „nasismi og nasisti,“ séu áróðursorð Gyðingamiðla yfir þýska þjóðernisjafnaðarmenn og stefnu þeirra, „National Sozialismus.“

https://rarehistoricalphotos.com/hitler-reacts-kiss-woman-1936/